مقایسه جنسیتی هویت دینی و رابطه آن با مصرف رسانه‌ای (تلویزیون و ماهواره)؛ مورد مطالعه، دانش‌آموزان متوسطه شهر مرودشت (1391- 1392)

شکاف جنسی از مهم‌ترین شکاف‌های هر جامعه‌ای است که موجب تفاوت در ارزش‌ها، نگرش‌ها و رفتارهای افراد می‌شود. تفاوت میزان پایبندی به دین و نوع مصرف رسانه‌ای متفاوتِ مردان و زنان، از مهم‌ترین این تفاوت‌هاست؛ هرچند، تاکنون، رابطه بین هویت دینی و نوع مصرف رسانه‌ای کمتر بررسی شده است. مقاله حاضر با روش پیمایشی و مقطعی، میزان هویت دینی دانش‌آموزان دختر و پسر متوسطه شهر مرودشت و رابطه آن با نوع مصرف رسانه‌ای (تلویزیون و ماهواره) آنان را بررسی کرده است. نتایج تحقیق نشان داد که دختران در هر سه بعد هویت دینی (عاطفی، اعتقادی و عملی)، در مقایسه با پسران، به دین پایبند‌‌‌تر بوده‌اند. همچنین، دختران بیشتر تلویزیون و پسران بیشتر ماهواره تماشا می‌کرده‌اند. به‌عبارتی، نوعی الگوی مصرف رسانه‌ای مبتنی بر جنس وجود داشته است. همبستگی متغیرهای تلویزیون و ماهواره با ابعاد هویت دینی، به ترتیب، مثبت و منفی بوده است. متغیرهای مستقل تحقیق (جنس و مصرف رسانه‌ای) توانسته‌اند بیش از 50 درصد وردایی (واریانس) هویت دینی پاسخگویان و ابعاد سه‌گانه آن را تبیین کنند. نتایج تحلیل وردایی (واریانس) دوطرفه نشان داد با وجود تاثیری که تماشای تلویزیون و ماهواره بر ابعاد هویت دینی دارند، تاثیر متغیر جنس بر هر سه بعد هویت دینی (به‌ویژه بعد عاطفی) بیشتر است. تاثیر تلویزیون بیشتر تعدیل‌کننده تاثیر جنس بر ابعاد اعتقادی و عاطفی، و تاثیر ماهواره بیشتر تعدیل‌کننده تاثیر جنس بر بعد عملی هویت دینی بوده است.