رسانه‌های جمعی و مسیولیت اجتماعی مطالعه تطبیقی رویکرد اسلامی و غربی

دیدگاه هنجاری رسانه، برآیند مجموعه‌‌ای از باید‌‌ها و نباید‌‌ها در نهادهای متنوعی است که در تعامل با رسانه قرار دارند. رابطه رسانه با هریک از این نهاد‌‌ها، شرایط و موقعیت عمل رسانه، مبانی فلسفی و فکری پایه‌‌گذاران آن و ریشه‌‌های شکل‌‌گیری رسانه و نیز ارزش‌‌ها و آموزه‌‌ها و اصول دینی از جمله بستر‌‌های شکل‌‌گیری نظریه‌‌‌‌های هنجاری در ارتباطات جمعی به شمار می‌‌روند. نظریه مسیولیت اجتماعی در میان نظریات هنجاری به دنبال تعدیل آزادی فرد و ایجاد پیوند میان استقلال رسانه‌‌ها و وظایف اجتماعی آن‌‌هاست. به عبارت دیگر، نظریه مسیولیت اجتماعی در بستری از لیبرالیسم و اومانیسم شکل گرفت و به فرمول آزادی فردی به‌‌علاوه استقلال رسانه‌‌ها که بیانگر رسانه‌‌های آزاد و لیبرال بود، مسیولیت اجتماعی رسانه‌‌ها را افزود.یکی از موضوعاتی که در حوزه فلسفه علوم انسانی و اجتماعی بدان پرداخته می‌‌شود، بیان رابطه فرد و جامعه است. بر اساس مبانی فلسفی رویکرد جمع‌‌گرا اصالت را به جامعه و در مقابل رویکرد فرد‌‌گرا اصالت را از آن فرد می‌‌داند؛ به این ترتیب، وقتی هر دو رویکرد بر پایه دیدگاه اومانیستی تفسیر می‌گردد، انسان تا حد تمایلات غریزی‌‌اش تنزل می‌‌یابد. اما منطق اسلامی انسان را موجودی فراتر در نظر گرفته و بعد ملکی و ملکوتی او را توامان مورد توجه قرار می‌‌دهد. مسیولیت اجتماعی در اسلام با مفهوم امر به معروف و نهی از منکر ارتباط برقرار می‌‌سازد. بدین‌‌سان در این مقاله با رویکردی تحلیلی- تبیینی جایگاه مسیولیت اجتماعی رسانه‌‌های جمعی در نگرش غربی و اسلامی تبیین خواهد شد چه اینکه در دیدگاه اسلامی مسیولیت تک‌‌تک افراد در رسانه از حیث ساختار و محتوا مورد توجه قرار می‌‌گیرد.