بررسی و تحلیل بازتاب ارتباطات غیرکلامی در خطبه‌های نهج‌البلاغه

با وجود نقش و اهمیت بسزایی که زبان یا ارتباط کلامی در تداوم حیات فردی و اجتماعی ما انسان‌ها دارد، ارتباطات انسانی محدود به ارتباط کلامی نمی‌شود، بلکه بخش چشمگیری از ارتباطات انسانی از طریق ارتباط‌های غیرکلامی صورت می‌پذیرد و شمار زیادی از مفاهیم ارتباطی در تعامل‌های فردی و عمومی از طریق مکث‌ها، نگاه‌ها، اشاره‌ها، حالت‌های چهره وغیره مبادله می‌شود. علاوه بر تجلی ارتباط غیر‌کلامی در ساحت اجتماع، شاهد توجه متون ادبی و دینی به این ابزار ارتباطی نیز هستیم. چه بسا پیام‌هایی که افراد با نگاه‌ها، حالات چهره و ژست‌ها منتقل می‌کنند، در متون ادبی به درک و فهم خواننده از متن کمک می‌کند. خطبه‌های نهج‌البلاغه از جمله متونی دینی و ادبی ارزشمندی است که شایستگی بررسی از منظر ارتباطات غیر‌کلامی را دارد. این پژوهش در تلاش است تا عناصر ارتباط غیرکلامی در خطبه‌های نهج‌البلاغه و میزان انسجام این عناصر با مفاهیم مورد نظر حضرت را با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار دهد و از این منظر تحلیلی زیبا از خطبه‌های نهج‌البلاغه ارائه کند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد زبان چشم و دست، کارآمد‌ترین و پُربسامد‌ترین انواع ارتباط غیرکلامی به‌کار‌رفته در خطبه‌های نهج‌البلاغه است و کارکرد این نوع ارتباط در خطبه‌های نهج‌البلاغه برای انتقال پیام‌های اخلاقی، تربیتی و کشف پیام‌های نهفته در متن، سهم بسزایی داشته است.

investigating and analyzing the non-verbal language of the body in the sermons of nahj al-balaghah

an important part of everyday human communication is based on non-verbal language and a large number of communication concepts in interpersonal and public interactions through pauses, glances, gestures, facial expressions. and ... it is exchanged that it is called extra-linguistic actions. non-verbal language is very important because it is the source of people’s first perceptions of each other, and a large percentage of people’s judgments about each other are based on facial expressions, movements, gestures, physical appearance, and so on.. among the texts that deserve to be examined is the non-verbal language of the body, the sermons of nahj al-balaghah. these sermons are a treasure trove of arabic literature that has attracted the attention of many thinkers and writers. this study tries to examine the elements of non-verbal language of the body in the sermons of nahj al-balaghah and the degree of coherence of these elements with the concepts intended by the imam in a descriptive-analytical way and from this perspective to present a beautiful analysis of the sermons . research shows that facial and hand movements are the most efficient and most common types of nonverbal communication used in nahj al-balaghah sermons. non-verbal language of other body parts includes: face color, head movement and foot movement be; the functions of the non-verbal language of the body in the sermons of nahj al-balaghah have been conscious and to convey moral and educational messages.