روش پیجویی مفاهیم مدرن در متون دینی (رابطه مفهوم امت در قرآن کریم و مفهوم فرهنگ)
|
|
|
|
|
نویسنده
|
راموز ادریس ,قانع احمدعلی
|
منبع
|
دين و ارتباطات - 1396 - دوره : 24 - شماره : 1 - صفحه:5 -35
|
|
|
چکیده
|
امروزه مفهوم «فرهنگ» بهعنوان قید مضاف در رشتههای گوناگون علوم انسانی از جمله فلسفه، جامعهشناسی، انسانشناسی، روانشناسی، نشانهشناسی و سیاستگذاری بهکار میرود. در همین راستا بهکارگیری مفهوم «فرهنگ» در این رویکردها و خاصتاً با نگاه علوم انسانی اسلامی، ایجاب میکند، روشی اتخاذ گردد تا بتواند علاوه بر فهم دقیق این مفهوم در حوزه اندیشه انسانی، قادر به پیجویی در متون دینی نیز باشد، فهم و شناخت مفاهیم شکلگرفته در فضای علوم انسانی و شناخت رویکرد و نظرگاه متون دینی نسبت به مفاهیم موجود و فهم روابط میان مفاهیم از اهمیت بالایی برخوردار است، ازاینرو هدف اصلی مقاله تبیین روش پیجویی مفاهیم مدرن علوم انسانی اجتماعی در متون دینی است، از این حیث نوشتار حاضر بهعنوان مطالعه موردی به مطالعه و واکاوی مفهوم فرهنگ بهعنوان مفهومی مدرن در متن قرآن کریم پرداخته است، همچنین از اهداف دیگر این مقاله، میتوان به فهم و شناخت مفهوم امت بهعنوان یکی از مفاهیم قرآنی که با مفهوم فرهنگ دارای اشتراکاتی است، اشاره کرد که در مقاله به تبیین و تحلیل این رابطه پرداخته شده است. لذا این منطق گامی مهم در راستای بومیسازی علوم انسانی از طریق پیجویی مفاهیم مدرن در متون دینی به شمار خواهد آمد. در همین راستا، فرآیند و مراحل نوشتار حاضر از حیث روشی و محتوایی به منظور نیل به هدف اصلی، بدینگونه میباشد: گام اول: استفاده از روش تاریخ انگاره در واکاوی مفهوم فرهنگ بهمنظور شناخت فرآیند تغییر و تحولات و مولفههای این مفهوم. گام دوم: پیجویی مولفههای استخراج شده در متن قرآن کریم با استفاده از روش معناشناسی سنتی (کتب لغات) و مواجه با مفهوم امت. گام سوم: معناشناسی ساختاری مفهوم امت به منظور دستیابی به مولفههای اصلی و نظام معنایی مفهوم امت. گام چهارم: تبیین و تحلیل رابطه میان مفهوم امت با مفهوم فرهنگ.
|
کلیدواژه
|
مفهوم فرهنگ، مفهوم امت، روش تاریخ انگاره، معناشناسی ساختاری، حوزه معنایی
|
آدرس
|
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه, ایران, دانشگاه امام صادق (ع), گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
4ghane@gmail.com
|
|
|
|
|