اطلس فرهنگی ایران؛ مولفه محوری در پیوست‌نگاری و مهندسی فرهنگی

یکی از شیوه‌های تحلیل پدیده‌های فرهنگی در حوزه سیاست‌گذاری فرهنگی تهیه اطلس فرهنگی است. در کشورهای توسعه‌یافته مانند فرانسه، آمریکا، انگلستان و روسیه داده‌های پایه فرهنگی و مردم‌شناختی در مهندسی فرهنگی (کلان) کشورشان به‌طور مستمر مورد استفاده قرار می‌گیرد‌ و نتایج آن در اطلس فرهنگی ارائه می‌شود. به هر حال، هر‌گونه اقدام و فعالیتی در دایره ارزیابی تاثیرات اجتماعی و یا پیوست‌نگاری فرهنگی و در نگاهی کلان‌تر تدوین چارچوب سیاست‌گذاری فرهنگی در کشور مانند تدوین نقشه مهندسی فرهنگی کشور، نیازمند خوانشی فرهنگی در قالب شاخص‌ها و مولفه‌هایی فرهنگی است که یکی از آن‌ها اطلس فرهنگی می‌باشد. هدف این تحقیق بررسی تاثیر تدوین اطلس فرهنگی در سیاست‌گذاری‌ها و مهندسی فرهنگی کشور است. ازاین‌رو، سوال تحقیق این است که شرایط و شاخصه‌های فرهنگ ملی و منطقه‌ای تا چه اندازه می‌تواند در بازنمایی ابعاد مختلف فرهنگ موثر باشد و این امر تا چه میزان در چرخه سیاست‌گذاری و مهندسی فرهنگی نقش دارد. همچنین، آیا می‌توان در این زمینه با تدوین اطلس فرهنگی ایران به نتایج مطلوبی در ارائه الگوی مهندسی کشور دست یافت؟ لذا با این پرسش‌ها می‌توان به تفاوت‌های فرهنگی در نواحی جغرافیای فرهنگی کشور که در نظرگاه هافستد مطرح شده به میان آورد. در این تحقیق بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و سندپژوهشی در کنار فراتحلیل پژوهش‌های ملی و بین‌المللی صورت گرفته، ابعاد و مولفه‌های اطلس فرهنگی ایران را که مبنایی برای پیوست‌نگاری‌ها و ارزیابی تاثیرات اجتماعی است، تبیین می‌شود. این پژوهش با تصویر بایسته‌هایی از آمارها و مطالعات صورت گرفته مانند مطالعات هافستد، گلوب و ... ، نشان می‌دهد که توجه به این عناصر می‌تواند، علاوه بر ارائه تعریفی جدید از اطلس فرهنگی، حیطه پیوست‌نگاری و ارزیابی‌های فرهنگی و اجتماعی در ایران را متحول و ابعاد جدیدی را بر آن بگشاید.