اثر آزادی اقتصادی بر نوآوری: شواهدی از کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه

نوآوری به‌عنوان یک عامل حیاتی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مدرن شناخته می‌شود. این پژوهش در تلاش است اثر آزادی اقتصادی و ابعاد آن را بر نوآوری بررسی کند. بررسی ادبیات موضوع نشان می‌دهد آزادی اقتصادی می‌تواند اثر مثبتی بر نوآوری داشته باشد (اثر ارو) یا دارای اثر منفی باشد (اثر شومپیتری) یا تلفیقی از این دو باشد (اثر اسچرر). برای بررسی موضوع دو گروه کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه در نظر گرفته شد و در قالب اقتصادسنجی داده‌های تابلویی برای دوره زمانی 2022-2011 در دو الگو (شاخص آزادی اقتصادی و مولفه‌های آن) فرضیه‌های تحقیق بررسی گردید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد در کشورهای توسعه‌یافته اثر آزادی اقتصادی بر نوآوری مثبت و معنادار است. با این‌حال از میان مولفه‌های آزادی اقتصادی تنها حاکمیت قانون و اندازه دولت دارای اثر مثبت و معنادار است و دو مولفه دیگر یعنی کارایی نظارتی و باز بودن بازار اثر معناداری بر نوآوری ندارند. نتایج کلی برای کشورهای توسعه‌یافته حاکی از تایید اثر ارو است. در کشورهای درحال‌توسعه آزادی اقتصادی بر نوآوری دارای اثر منفی بوده؛ ولی این اثر معنادار نیست. در میان مولفه‌های آزادی اقتصادی تنها حاکمیت قانون دارای اثر منفی و معنادار بوده است. این نتیجه‌گیری به نظر به اثر شومپیتر نزدیک است. علاوه بر این سایر متغیرهای توضیحی مدل همانند تولید ناخالص سرانه، تحقیق و توسعه، فناوری اطلاعات و ارتباطات و فساد در هر دو گروه کشورها اثر معناداری بر نوآوری دارند.

the effect of economic freedom on innovation: evidence from developed and developing countries

innovation is widely recognized as a crucial driver of modern economic and social progress. this research aims to investigate the relationship between economic freedom and its components on innovation. a review of the literature indicates that economic freedom can either positively influence innovation (arrow effect), negatively impact it (schumpeter effect), or produce a combination of both effects (scherer effect). to investigate this issue, two groups of countries—developed and developing—were examined. econometric panel data analysis was conducted for the period 2011-2022 using two models: one based on the overall index of economic freedom and the other on its components. the research findings indicate a positive and significant relationship between economic freedom and innovation in developed countries. however, a deeper analysis reveals that only the rule of law and government size positively and significantly impact innovation within this group. regulatory efficiency and market openness did not exhibit significant effects, suggesting a partial confirmation of the arrow effect. in contrast, economic freedom’s impact on innovation in developing countries was found to be negative, though not statistically significant. among the components, only the rule of law showed a negative and significant relationship, aligning with schumpeter’s theories. additionally, control variables such as gdp per capita, research and development expenditures, information and communication technology, and corruption levels significantly influenced innovation in both groups of countries.