بررسی سیاست ‌های توسعۀ زیست‌ بوم نوآوری هوش مصنوعی در ایران

هوش مصنوعی یکی از فناوری‌ های نو ظهوری است که در سال‌ های اخیر تا حد بسیاری نگاه‌ ها را به سمت خود معطوف کرده است. اثرات شگرف اقتصادی این فناوری و از طرف دیگر، مخاطرات و چالش‌ های بالقوه این فناوری باعث شده است سیاست‌ گذاران در کشورهای مختلف جهان توجه ویژه‌ ای را به سیاست‌گذاری مناسب در راستای توسعه زیست‌بوم نوآوری هوش مصنوعی معطوف کنند. پژوهش حاضر با بررسی دقیق سیاست‌ های توسعه زیست‌ بوم نوآوری هوش مصنوعی در 6 کشور ایالات متحده، چین، انگلیس، روسیه، هند و امارات و همچنین مصاحبه با خبرگان حوزه‌ های مختلف پیرامون هوش مصنوعی در کشور، نسبت به شناسایی کارکرد های اساسی هوش مصنوعی، بازیگران زیست‌ بوم نوآوری هوش مصنوعی در ایران و نقش‌ ها و روابط موجود بین آن‌ها اقدام نموده و با ارائه نگاشت‌ های ساختاری و کارکردی، چندین سیاست برای توسعه زیست‌بوم نوآوری هوش مصنوعی در ایران ارائه می‌ دهد. نتایج این پژوهش نشان می‌ دهد که زیست‌بوم نوآوری هوش مصنوعی دارای 41 بازیگر اصلی حکومتی، دولتی، نیمه‌ دولتی و خصوصی است که در خلال 7 کارکرد عمده سیاست‌گذاری، آموزش، تامین مالی، تحقیقات، شبکه‌سازی، فعالیت‌ های نوآورانه و استارتاپی و توسعه زیرساخت فنی ایفای نقش می‌ کنند. همچنین نتایج پژوهش حاکی آن است که برای توسعه متناسب زیست‌بوم نوآوری هوش مصنوعی کشور و جلوگیری از عقب‌ ماندگی نسبت به دیگر کشور های جهان در بهره‌مندی از مزایای بالقوه هوش مصنوعی، به ارتباطات متقابل و هماهنگی سطح بالای نهادهای فعال در 3 بخش عمده دولت، صنعت و دانشگاه نیاز است.

investigating the policies for the development of the artificial intelligence (ai) innovation ecosystem; evidence from iran

artificial intelligence (ai) is one of the emerging technologies that has attracted a lot of attention in recent years. the tremendous economic effects of this technology and, on the other hand, the potential risks and challenges have caused policymakers in different countries to pay special attention to appropriate policies for developing ai innovation ecosystems. this research identified the basic functions of ai in the world by examining the innovation ecosystem development policies in 6 countries, the united states, china, england, russia, india, and the uae, and interviewing ai experts in the iran. in addition, the present research has identified the actors of this ecosystem and the roles and mutual relationships between them by presenting the structural and functional mapping of the ai innovation ecosystem and offers some policies to improve the development of the ai ecosystem in iran. the seven basic ai functions identified in this research are policy and governance, education, financing, research, networking, innovative and startup activities, and technical infrastructure development. also, the results of this research show that iran’s ai ecosystem has 41 governmental, quasi-governmental and private major actors. moreover, the research results indicate that to develop the country’s ai innovation ecosystem and prevent lagging behind other countries, high-level coordination of government, industry and university actors is needed.