تاثیر پیچیدگی اقتصادی بر فقر در کشورهای در حال توسعه و ارائۀ پیشنهاد‌هایی در راستای نقش دولت در کاهش فقر

در سیستم اقتصادی پیچیده‌ و جهانی‌شدۀ کنونی، اتخاذ روش‌های نوین تولید و خلق ارزش برای افزایش رشد اقتصادی ضروری است. مفهوم نظری و تجربی پیچیدگی اقتصادی پدیده‌ای نسبتاً جدید در تحلیل اقتصادی است و پیچیدگی ساختار تولیدی یک کشور را می‌سنجد که منعکس‌کنندۀ تنوع آن، یعنی تعداد محصولاتی که صادر می‌کند و فراگیر بودن آن محصولات است. پیچیدگی اقتصادی روشی جامع و موثر برای درک مسائل کلیدی در فرایند توسعۀ کشورهاست که فرصت‌های جدیدی را برای بررسی همه‌جانبۀ روند توسعۀ اقتصادی کشورها ایجاد کرده است. علاوه بر این، یک کشور با سطح پیچیدگی اقتصادی بالا، از مزیت رقابتی در اقتصاد جهانی برخوردار است و افرادی که در یک اقتصاد پیچیده زندگی می‌کنند فرصت‌های شغلی بیشتری دارند و از مهارت و دانش کافی برخوردارند. در پژوهش حاضر، با به‌کارگیری روش گشتاورهای تعمیم‌یافته، اثر پیچیدگی اقتصادی بر فقر در کشورهای در حال توسعه طی سال‌های 2000-2021 بررسی شده است. یافته‌ها بیانگر آن است که افزایش پیچیدگی اقتصادی موجب کاهش فقر می‌شود. به‌طوری که افزایش یک‌درصدی شاخص پیچیدگی اقتصادی، فقر را به میزان 0.53- کاهش می‌دهد. همچنین هرچه رشد اقتصادی بالاتر باشد، میزان تاثیر کاهشی پیچیدگی اقتصادی بر فقر بیشتر خواهد بود. در عین حال، پیچیدگی اقتصادی منجر به کاهش فقر در کشورهایی می‌شود که سطح پایین‌تری از نابرابری درآمد را تجربه می‌کنند. سایر نتایج نشان می‌دهد که افزایش توسعۀ مالی، رشد اقتصادی و دموکراسی باعث کاهش فقر می‌شود. از سوی دیگر، افزایش سطح نابرابری درآمد نیز منجر به فقر بیشتر خواهد شد. برای کاهش فقر، دولت‌ها می‌توانند با اتخاذ سیاست‌های مناسب، سهم محصولات پیچیده و متنوع از صادرات را افزایش دهند و با اعمال معافیتهای مالیاتی بر شرکت‌های با فناوری بالا، به تقویت محصولات با سطح پیچیدگی بالا در اقتصاد کمک کنند و از این طریق هدف کاهش فقر را نیز محقق سازند.

the impact of economic complexity on poverty in developing countries and providing suggestions for the government’s role in reducing poverty

under the present complex and globalized economic system, it is necessary to adopt new methods of production and value creation to increase economic growth. the theoretical and empirical concept of economic complexity is a relatively new phenomenon in economic analysis and measures the complexity of a country’s productive structure, which reflects its diversity, i.e. the number of products it exports and the ubiquity of those products. economic complexity is a comprehensive and effective way to understand key issues in countries development processes, which has created new opportunities for a comprehensive review of countries’ economic development processes. in addition, a country with a highly complex economy has a competitive edge in the global economy and individuals living in a complex economy have more employment opportunities and they have enough skills and knowledge. in current research, the effect of economic complexity on poverty in developing countries during the years 2000-2021 has been studied using the generalized moment’s method. the findings indicate that increasing economic complexity reduces poverty. therefore, a 1% increase in the economic complexity index reduces poverty by (-0.530). furthermore, the higher the economic growth, the greater the effect of reducing economic complexity on poverty. at the same time, economic complexity leads to poverty reduction in countries that experience lower levels of income inequality. other results indicate that increased financial development, economic growth and democracy reduces poverty. on the other hand, increasing the level of income inequality will also lead to more poverty. to reduce poverty, governments can increase the share of complex, diversified products from exports through appropriate policies and help boost high-sophisticated products in the economy by giving tax breaks to high-tech companies and in this way, achieve the goal of reducing poverty.