تحلیل ادله جاودانگی روح بر پایه رساله فایدون افلاطون

رساله فایدون از این جهت اهمیت دارد که سه استدلال معروف افلاطون بر جاودانگی روح را بیان می کند که به ترتیب « استدلال از طریق تضاد»، « استدلال از طریق تذکر» و « استدلال از طریق بساطت» نامیده شده است. در استدلال از طریق تضاد، یک اصل کلی بیان می شود که به موجب هر ضدی از ضد خویش پدید می آید.در استدلال از طریق تذکر بیان می شود که به موجب گزاره « تعلم، تذکر است»، انسان می باید برخوردار از روح دارای حیات قبل از تولد باشد تا بتواند به درک معقولات نائل آید. استدلال از طریق بساطت بیان می کند که علت فناپذیری اشیاء، ترکب است و چون روح ، بسیط است، فناپذیر نیست. در اشکال اول که اشکال بر استدلال سوم جاودانگی است، سیمیاس می کوشد با بیان یک نظریه رقیب، نظریه ثنویت گرایی سقراطی را به چالش بکشد. بر اساس نظریه شبه پدیدارانگاری، روح ، کیفیت بدن محسوب می شود و آن را هماهنگی بدن دانسته اند که با فنای بدن، فنای روح لازم خواهد آمد. عدم تبعیت روح از بدن در همه موارد، عدم تفاوت ارواح نیک و بد، دو لازمه فاسد در این اشکال اند. در اشکال دوم که اشکال بر استدلال اول جاودانگی روح است، بیان می شود که روح ممکن است مرگ ناپذیر باشد ولی ممکن نیست فناپذیر نباشد. روح ولو ابدان متوالی را در یک چرخه تناسخ پشت سر بگذارد ولی نهایت، فانی خواهد شد. سقراط در پاسخ خویش به نظریه « مثل» متوسل شده است و روح را بهره مند از صورت حیات می شمارد که علی الفرض جاودانه است و صورت مرگ را نمی پذیرد. روش تحقیق در مقاله حاضر، توصیفی تحلیلی است.