جایگاه «تصویر» در قرآن و نسبت آن با آیین ها و هنرهای دینی

سیر تحولات تاریخی نشانگر آن است که همواره پیام دینی بر مبنای «کلمه» و «گفتاری» بوده که برای مردم بازگو می شده و به بیان دیگر ظرف «کلام» بستر ارائه پیام دینی بوده است. اما آنچه در زمانه حاضر، آن را دچار چالش نموده، ویژگی های منحصر به فرد عصر و زمانه ای است که از آن تعبیر به «عصر تصویر» می کنند. در واقع با ظهور رسانه های نوین همچون سینما، تلویزیون و اینترنت، ظرف «تصویر» بستر ارائه پیام گردیده است.در دین اسلام هم به نوعی بحث ممنوعیت بکارگیری تصویر در طول تاریخ مطرح بوده است و لذا همین امر زمینه ساز طرح دوباره این پرسش است که آیا به راستی دین اسلام با «تصویر» سر ناسازگاری دارد؟ این مقاله مدعی است که حداقل دین اسلام به 4 دلیل با تصویر همخوان و همراستا است: اول: جایگاه تصویر در متن مقدس قرآن، دوم: تبیین مفاهیم اسلامی با تصویرسازی کلامی، سوم: تصویر در قالب آیین های دینی و چهارم: جایگاه تصویر در هنر اسلامی.

the place of imagery in the qur’an and its relationship with religious rituals and arts

the course of historical developments indicates that word and speech have always served a basis for delivering religious messages to the people. in other words, word as a container has been a platform for presenting religious messages. however this concept has been seriously challenged by the unique features of the era that is referred to as the image era in the contemporary age. in fact with the advent of new media such as cinema, television, and internet, messages are presented on an image basis.as in other religions, islam also has restrained/prohibited the use of images partly throughout history, which brings up this question once more whether or not the religion is inconsistent with image and imagery. this paper however claims that islam is (definitely) consistent with these concepts for at least four reasons: (a) the place of imagery in the holy text of the quran; (b) explaining islamic concepts with verbal imagery; (c) image in the form of religious rituals; and (d) the place of image in islamic art.