بازخوانی اندیشه‌های سیاسی و دینی اسرار احمد

اندیشه سیاسی اسرار احمد بازتاب سه جریان فکری‌ است که از آزاد، اقبال و مودودی شروع‌شده ‌بود، اما این اندیشه‌ها در فرآیند زمانی و ذیل شرایط سیاسی- اجتماعی، تاثیر خود را نشان دادند. مساله اساسی پیش‌ِرو، شناساندن تحول فکری وی، در فرآیندی زمانی و زمینه‌ای تاریخی و تبیین اندیشه‌های سیاسی این متفکر و نظریه‌پرداز است. براساس روش تاریخی-‌تحلیلی، احمد نخست تابع افکار آزاد در ایده بازگشت به قرآن و اندیشه اصلاح فکریِ اقبال بود و در راستای دنبال کردن این اهداف، «مرکز انجمن خدام القرآن» را در سال 1972 میلادی بنیان نمود و نخستین کتابش را نیز در همین چهارچوب تالیف کرد. در مرحله بعد، تاثیر تفکر انقلابی مودودی و اصلاحی اقبال بیشتر نمایان شد و «تنظیم اسلامی» را در 1975میلادی راه‌اندازی کرد، سرانجام با بازگشت به اندیشه آزاد در جنبش خلافت و انقلاب اسلامی مودودی، در سال 1991 میلادی «تحریک الخلافت» را به‌منظور انقلاب همه‌جانبه و استقرار نظام خلافت تشکیل داد. نظریه سیاسی احمد در مرحله اخیر، ترکیبی از نگرش سنتی اهل سنت در باب خلافت و شیوه‌های مدرن غربی درباره حکومت نیز بود. در این نگرش چند عنصر اساسی آشکار است که به‌ترتیب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: قائل شدن به اهل ذمه، محدود شدن نقش زنان در انتخابات، انتخاب خلیفه از سوی مردم برای یک دوره زمانی محدود، نقش اجتهاد و جهاد تبلیغی.

political views of israr ahmed revisited

the political views of israr ahmed reflect three streams of thoughts emanating from azad, iqbal, and maududi. the impact of these ideas realized through time under some political and social conditions. what matters most is introduce this intellectual development in a historical context as well as explain his political views. ahmed was at first following azad regarding a return to quran and also iqbal concerning an intellectual reform based on a historical-analytic method. to do so, he established markazi anjuman for khuddam-ul-quran in 1972 and publicized it in his writings. next, the effects of revolutionary thoughts of maududi and reforming views of iqbal manifested themselves in his views. he then established tanzeem-e-islami in 1975 and tahreek-al-khilafah in 1991, returning to azad’s views and also maududi’s islamic revolution in order to realize an overarching revolution as well as the system caliphate. the last stage in his political theory was composed traditional sunni views on the system caliphate and modern western government with such basic elements as the belief in dhimmis, limiting the role of women merely to choosing, electing the caliph from the public for a limited period, ijtihad, jihad for promotion, etc.