«تاریخ‌‏گذاری حدیث مبنی‌بر دیدگاه بومی‏سازی حسن حنفی»: پیشنهادی در عرصه تفاسیر روایی

تاریخ‏گذاری روایت یکی از روش‏های نوین حدیث‏شناسی است که برمبنای آن علاوه‌‌بر تعیین تقریبی پیدایش روایات، می‏توان سیر ظهور و دلایل بروز و تفکر برهه‏ای از تاریخ جوامع مسلمان را شناسایی نمود. تحلیل اسناد روایات با ترسیم بصری «شبکه‌های عنکبوتی اِسناد» و با شناسایی «حلقه‏های مشترک» اصلی و فرعی از یک طرف و تحلیل «متن» و نیز تحلیل توامان «اسناد و متن» از طرف دیگر، ظهور تفکرات بسیاری در جهت نظریه‏پردازی عقاید، فقه، ترویج اخلاق و سبک زندگی مومنانه را نشان می‏دهد که در طول تاریخ اسلام منجربه پیدایش روایات بسیاری گردیده است که گاه به وثاقت و گاه به ضعف ظهور نموده و به تفاسیر روایی قرآن نیز راه یافته‏اند. حسن حنفی پژوهشگر معاصر مصری معتقد است اسلام نیازمند درکی همسو با آزادی و پیشرفت بشر است و درک متون دینی علاوه‌بر روش‏های مرسوم سنّتی نیازمند ابزارهای نوینی است تا در پیوند با علوم کلاسیک، کارآمدی متون مسلمانان را در جهان معاصر معنا بخشد. براساس این نگرش در عرصه علوم دین و روایت پژوهشگران دینی می‏توانند با بهره‏گیری از روش‏های نوین تحقیق، با نقد متن و سند، تاریخ‏گذاری روایات را با روش سنّتی عالمان مسلمان درآمیخته و با بومی‏سازی مکانیسم‏های علمی، بین آن علوم و علوم سنّتی اسلامی، پیوند برقرار نمایند. در این مقاله برآنیم تا از رهیافت چنین نگرشی، در یک مطالعه موردی، با تحلیل اسناد و متن‏ روایت «المراة عورة» که در تفاسیر روایی قرآن مورد استناد قرار گرفته و با مراجعه به کتب رجالی عالمان مسلمان، زمان، مکان، پدیدآورندگان و سیر تطوّرات این روایت را در طول زمان ارزیابی کنیم، تاریخ ظهور این روایت را بازشناسی کرده و استفاده از این روش‏شناسی را جهت کاربرد معتبرتر در تفاسیر روایی بومی‏سازی نماییم.

“naturalization for dating based on hasan hanafi’s opinion”: with individual study of narrative: “cause of shame” in narrative interpretations

narrative dating is one of new methods in science of hadith based on, we can realize approximate time of narrative existence, and existence process, reasons and thinking of some islamic communities in period of history. analyzing the documents of narrative, shows appearance of many thoughts toward theorizing opinions, jurisprudence, morality promotion and faithful life style [by visual drawing of predication arachnoid network, and main secondary common circles in one side, and analysing &text& and also &text document& together in other side].  and in all over the islamic history, it caused many narratives: some ones as authentic and another: weak, which enter in narrative interpretation if quran. hasan hanafi - egyption contemporary researcher- believes: islam needs understanding which is favorable with freedom advancement. and religious context understanding need new tools also to show efficiency of muslims’ texts in related to classic sciences in contemporary world. so religious researchers can mix narrative dating with traditional methods by using new searching methods (with analyzing text document), and join those sciences with those of islamic traditions (by naturalization of scientific mechanism). we propose to analyze time, place, creators and process of narrative appearance in all over the time, and recognize this narrative appearance time, and naturalizeusing this methodology toward more valid usage in narrative interpretations [by analyzing narrative predication and hermeneuticanalyzing the text and referring to muslim scholars’ rijali books].