راهکارهای ملی و بین المللی پیشگیری وضعی از قاچاق کالاهای سلامت محور

حقوق کیفری ایران به منظور حفظ سلامت افراد جامعه و مقابله با آثار مخرب قاچاق کالاهایی که به نوعی سلامت مردم را به خطر می‌اندازند، از یک سیاست کیفری تشدیدکننده تبعیت کرده است. قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اختصاص و انحصار ماده 27 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، به امر صیانت بهداشت عمومی جامعه به‌عنوان یکی از اهداف مورد نظر سیاست کیفری، این هدف را علاوه بر برخورد کیفری با سیاست‌های پیشگیرانه وضعی نیز در پی گرفته و با تغییر رویکرد، پرداختن به قاچاق کالاهای سلامت‌محور را پراهمیت جلوه می­دهد. نظر به اینکه پیشگیری کیفری در جوامع توسعه‌یافته دیگر پاسخگوی مناسبی برای کاهش بزهکاری نیست، بنابراین ضرورت اتخاذ یک سیاست غیرکیفری مقتدرانه و حتی­الامکان پیشگیرانه را برای حمایت حداکثری از ارزش کالاهای سلامت‌محور بیش از پیش ضروری می‌نماید. نگاهی که قانونگذار به قاچاق کالاهای سلامت‌محور ازجمله دارو و... دارد، یک نگاه کاملاً متفاوت نسبت به سایر اقلام قاچاق است و این کالاها چنانچه به‌صورت غیرقانونی وارد کشور شود، مصرف‌کنندگان ناآگاه را با تهدیدهای اساسی و گاه غیرقابل جبران روبه‌رو خواهد کرد. بدین منظور و برای جلوگیری از ورود آسیب مضاعف به گروه‌های در معرض خطر، دولت با استفاده از برخی مقررات بین‌المللی، ضوابط خاصی را برای وارد کردن کالاهای سلامت‌محور الزام نموده و قانونگذار نیز در فصل دوم قانون پیش‌گفته، با نگاهی متفاوت برخی راهکارهای پیشگیری غیرکیفری درخصوص مبارزه با بزه قاچاق این نوع اقلام کالایی را در پیش گرفته است. ‌در این مقاله برخی راهکارهای سیاست غیرکیفری قانونگذار از باب پیشگیری وضعی با نگاهی به راهکارهای بین‌المللی آن تبیین می‌شود.

national and international strategies for situational prevention of trafficking in health-related goods

iranian criminal law, to safeguard public health and counteract the detrimental impacts of trafficking in goods that endanger public health, has adopted an intensified criminal policy. the law on combating the smuggling of goods and currency dedicates article 27 to the protection of public health as a core objective of criminal policy. this law, alongside criminal measures, also embraces situational preventive policies and highlights the importance of addressing the trafficking of health-related goods by adjusting its approach. given that criminal prevention in developed societies no longer adequately reduces crime rates, there is an increasing need for a robust and preventive non-criminal policy to maximize protection of health-related goods. the legislator’s view of the trafficking of health-related items, such as medicines, differs significantly from its approach to other contraband items. such goods, when illegally imported, pose fundamental and sometimes irreversible risks to uninformed consumers. to prevent additional harm to vulnerable groups, the government has mandated specific regulations for importing health-related goods based on international standards. furthermore, the legislator, in chapter two of the aforementioned law, has adopted various non-criminal preventive strategies for combating the trafficking of these specific items. this article elaborates on the situational preventive measures enacted by the legislator, with a focus on their international counterparts