امکان‌سنجی الزام مادر باردار به رعایت سلامت و بهداشت جنین در اسناد بین‌المللی

بارداری یکی از مهم‌ترین مراحل رشد و تکامل انسان‌ است. با عنایت به ارتباط جدانشدنی مادر و جنین، گاه رفتار‌های آسیب‌رسان مادر باردار منجر به بروز بیماری و ناهنجاری‌ برای جنین می‌شود. این درحالی ‌است که جنین متاثر از اراده مادر است و یارای مقابله با آن را ندارد. بر همین اساس، لازم است با تعیین هنجار مناسب برای حق بر سلامت جنین، از وقوع آثار نامطلوب پیشگیری کرد. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی امکان تعیین مسئولیت برای مادر در قبال حق بر سلامت جنین در اسناد بین‌المللی می‌پردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که با عنایت به مذاکرات مقدماتی و شرایط تدوین اعلامیه حقوق بشر و کنوانسیون حقوق کودک و دیگر اسناد بین‌المللی می‌توان مادر باردار را به رعایت سلامت و بهداشت ملزم کرد. چنین تفسیری با مفاد کنوانسیون وین در تفسیر معاهدات نیز سازگار است. در برخی اسناد سازمان جهانی بهداشت نیز به لزوم رفتار مناسب مادر باردار با جنین تصریح شده است. از مقاوله‌نامه حمایت از مادر باردار 2000، میثاق‌های بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، حقوق مدنی و سیاسی نیز می­توان حق بر سلامت جنین را استنباط نمود. پیشنهاد می‌شود بهزیستی با استناد به اسناد پیش‌گفته و حقوق داخلی، توانایی اقامه دعوا علیه مادر باردار را داشته باشد.

feasibility of mandating maternal health and hygiene observance for fetal well-being in international documents

pregnancy represents a critical phase in the growth and development of human beings. given the inherent relationship between a mother and her embryo, detrimental behaviors exhibited by the pregnant mother can lead to diseases and abnormalities in the developing fetus. as the embryo is profoundly influenced by maternal actions, it is essential to establish appropriate standards to safeguard the embryo’s right to health. employing a descriptive-analytical methodology, this article explores the feasibility of holding mothers accountable for the fetal right to health within the framework of international legal documents. the findings indicate that, in light of preliminary negotiations and the conditions surrounding the adoption of the universal declaration of human rights (udhr), the united nations convention on the rights of the child (uncrc) and select articles of the declaration on human rights in islam, it is plausible to consider the pregnant mother’s obligation to uphold the health of the fetus. this interpretation aligns with the provisions of the vienna convention on the law of treaties. furthermore, various documents from the world health organization (who) explicitly emphasize the necessity of appropriate maternal conduct concerning fetal health. additionally, the embryo’s right to health is recognized in the maternity protection convention of 2000, the international covenant on economic, social and cultural rights (icescr), and the international covenant on civil and political rights (iccpr).it is suggested that welfare should have the ability to bring an action against pregnant mother by referrig to foregoning documents and internal law.