بررسی مبانی ماده 674 قانون مجازات اسلامی

ماده 674 قانون مجازات اسلامی درباره دیه منافع حکمی را مقرر می­دارد که در فقه نه‌تنها خلاف مشهور است، بلکه هیچ فتوای معتبری همسو با آن ارائه نشده است. افزون بر این، ماده 674 با ماده 672 همان قانون متعارض است و بدن ترتیب معلوم نیست قانون‌گذار بر اساس چه مبنایی چنین حکمی را وضع کرده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی تلاش می­کند تا با بررسی موضوع در فقه و اصول حقوق مسئولیت مدنی، دریابد چه مبنای قابل اتکایی می­توان برای ماده 674 ق.م.ا یافت و آن را توجیه کرد یا آنکه باید به اصلاح آن چشم ‌داشت. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که در فقه نزدیک‌ترین فتوا به حکم مذکور در ماده 674 ق.م.ا، فتوای منتسب به محقق کرکی است، ولی با آن متفاوت است و البته موضوع ماده مذکور با قاعده وضعیت پیشین و قاعده جمجمه پوست‌تخم‌مرغی نیز تفاوت دارد و بالاخره، حکم مذکور در ماده با هدف مسئولیت مدنی و اصل لزوم جبران خسارات و اصل بازدارندگی هم‌جهت نیست. درنتیجه حکم مذکور در ماده 674 ق.م.ا هیچ مبنای فقهی و حقوقی معتبری ندارد.

an examination of the principles of article 674 of the islamic penal code

article 674 of the islamic penal code prescribes a ruling concerning compensation for lost benefits, which, in islamic jurisprudence, not only deviates from the widely accepted view but also lacks any authoritative &fatwa& aligning with its provisions. moreover, article 674 conflicts with article 672 of the same code, raising uncertainty about the legislative rationale behind this provision. this descriptive-analytical study aims to examine this issue within the framework of jurisprudence and the principles of civil liability law to determine whether a reliable foundation for article 674 of the islamic penal code (ipc) can be identified to justify its existence or whether it requires revision. the study’s findings suggest that the closest fatwa to the ruling in article 674 ipc is attributed to the jurist mohaqqiq karaki; however, it is not fully aligned with it. furthermore, the subject of the article does not correspond to the rule of previous status or the &egg-shell skull& doctrine. ultimately, the ruling in article 674 ipc does not align with the goals of civil liability, the principle of compensating for damages, or the principle of deterrence. consequently, the ruling in article 674 ipc lacks any credible jurisprudential or legal foundation