نقل حقوق عینی و اثر آن بر توافقنامه داوری (همراه با مطالعه فقهی و تطبیقی )

از جمله مسائلی که درباره داوری در حقوق مدنی متصور است، مسئله قراردادهای تملیکی است که در آن شرط داوری گنجانده می‌شود، ولی به دلیل نقل‌وانتقال قرارداد به دیگری، این پرسش پیش می‌آید که آیا شرط داوری هم قهراً منتقل می‌شود؟ این پژوهش با هدف مطالعه این چالش حقوقی به روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از مطالعات فقهی و حقوق تطبیقی، تبیین کرده که پاسخ به این چالش فرع بر تبیین چند مسئله اصلی است. اول اینکه باید به ماهیت نهاد داوری توجه داشت. دوم اینکه باید شناخت دقیقی از مفهوم قائم‌مقامی و تفاوت آن در فقه و حقوق غرب داشت. سوم اینکه باید به لوازم قائم‌مقامی در عقود تملیکی توجه کرد و آخر اینکه استقلال شرط داوری در احکام مسئله موثر خواهد بود. با توجه به بررسی این نکات، پژوهش حاضربه نتایج زیر رسیده است: منتقل‌الیه در نتیجه انتقال ارادی قرارداد، جایگزین موقعیت مالک قبلی نسبت به عین معین شده و مالک فعلی تلقی می‌شود. اگر در قرارداد انتقال حق عینی داوری به‌صورت شرط ضمن عقد باشد،  قائم‌مقامی به تبع صورت می‌پذیرد و قائم‌مقامی باعث ابطال یا تغییری در شرط داوری نخواهد شد. قانون آیین دادرسی مدنی در قائم‌مقامی عام دست به تقنینی خلاف قواعد زده که باید در آینده اصلاح شود؛ لکن اگر داوری به‌صورت شرط ضمن عقد نباشد بلکه در قالب یک قرارداد یا موافقت‌نامه مستقل باشد که بعد از حصول نزاع منعقد شده، در این قسم از داوری که تحت عنوان موافقت‌نامه مستقل داوری از آن سخن گفته می‌شود،  قائم‌مقامی رخ نخواهد داد.

transfer of real rights and its impact on arbitration agreements (with a jurisprudential and comparative study)

one of the issues concerning arbitration in civil law arises in proprietary contracts that include an arbitration clause. when the contract is transferred to a third party, a question emerges: does the arbitration clause automatically transfer as well? this research, using a descriptive-analytical method and based on jurisprudential and comparative legal studies, seeks to address this legal challenge. the response to this issue depends on clarifying several key points. first, the nature of the arbitration institution must be understood. second, a precise understanding of the concept of legal succession and its differences in islamic jurisprudence and western law is necessary. third, the implications of legal succession in proprietary contracts should be considered. lastly, the independence of the arbitration clause plays a crucial role in determining the outcome of the issue. based on these considerations, this research concludes the following: the transferee, as a result of the voluntary transfer of the contract, assumes the position of the previous owner concerning the specific property and is deemed the new owner. if arbitration is included as a condition within the proprietary contract, legal succession naturally follows, and this succession does not invalidate or alter the arbitration clause. however, the civil procedure code, in cases of general legal succession, has introduced legislation contrary to standard rules, which should be rectified in the future. in contrast, if arbitration is not stipulated as a condition within the contract but is included as a separate agreement or independent arbitration agreement formed after a dispute has arisen, legal succession does not occur in such cases, which are referred to as independent arbitration agreements.