قابلیت سنجی تفهیم اتهامِ موکل به وکیل در مرحله تحقیقات مقدماتی

تفهیم اتهام و اخذ دفاعیات از متهم در زمره مسائل مهمی است که سرنوشت استمرار یا انقطاع تحقیقات مقدماتی را تعیین می‌نماید. سوالی که در این خصوص مطرح می‌شود این است که آیا بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، تفهیم اتهام غیابی و اخذ دفاعیاتِ اولیه از وکیلِ متهمِ غایب یا متواری امکان‌پذیر است؟ در اینجا، یافته‌های پژوهش حاکی از این است که اولاً؛ مخاطب قرار گرفتن وکیل متهم به‌صورت موقت و تا دستیابی یا حضور متهم برای استماع اولین دفاعیات به‌مانند استماع آخرین دفاعیات وکیل از موکل مجاز و منع قانونی ندارد. ثانیاً؛ بین استماع اولین دفاعیات و آخرین دفاعیات متهم، تفاوت مبنایی وجود ندارد و هر دو نوع دفاعیات می‌تواند در یک‌زمان اخذ شوند، بنابراین، وکیل، حقِ ارائه دفاعیات در هر دو مقطع را دارد. ثالثاً؛ باوجوداینکه مخاطبِ «تفهیم اتهامِ نهائی» و «قرار تامین کیفری»، مشتکی‌عنه است؛ لیکن نظام قضایی ایران می‌تواند با توجه به روحِ مواد 3 و 94 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، باهدف کاهش اطاله دادرسی و سرعت در انجام تحقیقات مقدماتی، نسبت به «تفهیم اتهامِ موقتی» موکل به وکیل برای اخذ دفاعیات اولیه و تعیین سرنوشت دعوای کیفری، رویه ایجاد نماید و این مهم با مفاد ماده 178 و مواد 190 الی 199 و 262 و 263 قانون آیین دادرسی کیفری مغایرتی ندارد. این پژوهش به شیوه توصیفی و تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته است.

measuring the feasibility of explaining the client’s accusation to the lawyer in the preliminary investigation stage

explaining the accusation and obtaining defenses from the accused are among the important issues that determine the fate of the continuation or interruption of the preliminary investigation. the question that is raised in this regard is whether, based on the criminal procedure law approved in 2012, it is possible to explain the charge of absenteeism and obtain initial defenses from the lawyer of the absent or fugitive accused? here, the research findings indicate that first; addressing the accused’s lawyer on a temporary basis and until the accused’s arrival or presence to hear the first defense is not permitted or prohibited by law, just like hearing the last defense of the lawyer from the client. secondly; there is no basic difference between hearing the first defense and the last defense of the accused, and both types of defense can be obtained at the same time, therefore, the lawyer has the right to present defenses at both stages. thirdly; despite the fact that the addressee of the &final accusation explanation& and &criminal security order& is the complainant; however, according to the spirit of articles 3 and 94 of the criminal procedure law approved in 2012, with the aim of reducing the delay of proceedings and speeding up preliminary investigations, the iranian judicial system can refer to the client’s &interpretation of the temporary charge& to the lawyer to obtain initial defenses and determine the fate of the criminal case. create a procedure, and this is not inconsistent with the provisions of article 178 and articles 190 to 199, 262 and 263 of the criminal procedure law. this research has investigated the issue in a descriptive and analytical way.