تاملی در موارد شمول صلاحیت رسیدگی دادسرا در جرایم منافی عفت؛ با تکیه بر رویه قضایی

عدم ارائه تعریفی جامع و روشن از سوی قانون‌گذار در خصوص بزه منافی عفت و روابط نامشروع موجبات بروز تشتت آرای قضایی و اختلاف‌نظرهای متعددی در محاکم شده است. امروزه در حوزه دادسرا، آنچه بیش از پیش موردتوجه قرار می‌گیرد، این است که در غالب موارد، قضات تحقیق با تکیه‌بر اطلاق ماده 306 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال 1392 و از طرفی به جهت نبود تعریفی واضح در این خصوص، به دنبال عدم ورود به پرونده‌های این‌چنینی به نحو اطلاق گونه بوده و پرونده‌ها را برای دادگاه‌ها ارسال می‌نمایند. بدین ترتیب این مطالعه در پی پاسخ به این سوالات است که در حوزه دادسرا و در بحث تحقیقات مقدماتی در موارد مواجهه با پرونده‌های این‌چنینی تکلیف چیست و آیا نگاه اطلاق گونه قضات به شکلی واحد و به شرح پیش‌گفته صحیح است و اینکه آیا تغییرات در مفهوم و دامنه شمول صلاحیت دادسرا در جرائم منافی عفت می‌تواند به‌مرورزمان تاثیرگذاری بر نگرش قضائی و اجتماعی نسبت به این جرائم داشته باشد. در این راستا، مفهوم شمول صلاحیت و حدود آن در رویه قضایی ایران را به‌عنوان یک چالش اصلی مطرح نموده و سپس به تجزیه‌وتحلیل تصمیمات و رویه های قضائی در این زمینه پرداخته خواهد شد. این مطالعه با تاکید بر درک دقیق این مسائل، می‌تواند بستری در راستای بهبود عدالت در پرتو اصول حقوقی و قضائی قرار گیرد و در تدابیر و سیاست‌های حقوقی جامعه به شکل گسترده‌تری تاثیرگذار باشد. همچنین تغییر در مفهوم و دامنه شمول صلاحیت دادسرا ممکن است بر نظر جامعه و نهادهای قضائی موثر واقع گردد و هنجارهای جامعه را در حوزه عفت و ارتقاء اصول اخلاقی تحت تاثیر قرار دهد. روش‌شناسی پژوهش حاضر، ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش، کیفی و ازلحاظ نحوه‌ گردآوری‌ داده‌ها کتابخانه‌ای و اینترنتی است.

reflection on the inclusive jurisdiction of the judiciary in the realm of moral offenses: relying on legal procedures

the absence of a comprehensive and clear definition by the legislator regarding offenses against chastity and illicit relationships has led to judicial divergence and multiple opinions in courts. nowadays, in the realm of the judiciary, the focus is primarily on judges conducting investigations based on the application of article 306 of the criminal procedure code enacted in 2013. due to the lack of a clear definition in this regard, cases of this nature are often not pursued, and the files are promptly referred to the court. the question that may arise here is: what is the task in the realm of the judiciary and in the context of preliminary investigations in dealing with such cases? is the judges’ generalized approach accurate as described above? also, can changes in the concept and scope of the jurisdiction of the judiciary in crimes against chastity gradually influence the judicial and societal attitudes towards these crimes? in this regard, the concept of jurisdiction and its limits in the judicial procedures in iran will be addressed as a major challenge, followed by an analysis of judicial decisions and trends in this area. this article emphasizes that a precise understanding of these issues provides a basis for improving justice in the light of legal and judicial principles, which can have a broader impact on the legal measures and policies of society. changes in the concept and scope of the jurisdiction of the judiciary may also affect public opinion and judicial institutions, thereby influencing societal dynamics in the realm of chastity and the promotion of ethical principles. the research methodology is applied in terms of purpose, qualitative in terms of method, and data collection is based on library and internet resources.