لزوم تعیین درجه کیفیت داروهای ترکیبی گیاهی قبل از تجویز

هدف: در طب ایرانی، برای انتخاب داروها بر اساس کیفیت آن‌ها ازنظر گرمی، سردی، خشکی و تری، از معیار درجه کیفیت استفاده می‌شود. درحالی‌که در کتب طب ایرانی، درجه کیفیت داروهای ترکیبی ذکر نشده است، اما برای رعایت قوانین درمان و کاهش عوارض، تعیین درجه کیفیت این داروها ضروری است. در این مطالعه، درجه کیفیت سه منضج ترکیبی پرکاربرد در درمانگاه‌های طب ایرانی مورد بررسی و محاسبه قرارگرفته است.مواد و روش‌ها: ازآنجاکه در حال حاضر پرکاربردترین داروهای منضج، داروهای ساخته‌شده بر اساس کتاب دارونامه طوبا که یک کتاب داروسازی است می‌باشند، داروهای ترکیبی منضج از این کتاب استخراج‌شده و مزاج هریک از اجزاء آن‌ها از کتب طب سنتی تعیین شد. سپس مزاج ترکیبی آن‌ها با توجه به قواعد موجود در دارونامه طوبا محاسبه شد. پس‌ازآن به تبیین مزاج هر یک پرداخته شد.نتایج: جهت نضج هر یک از مواد مسبب بیماری، باید تغییراتی در قوام آن ماده ایجاد شود. این تغییرات وابسته به کیفیت منضج هستند؛ به‌عبارت‌دیگر منضج  هر خلطی باید کیفیت خاصی داشته باشد. در این مطالعه منضج صفرا دارای کیفیت سرد و تر در درجه‌ی اول دوم سرد و اول اول تر و منضج سودا دارای کیفیت گرم و خشک در درجه آخر اول گرم و اول اول خشک و منضج بلغم  دارای کیفیت گرم و خشک در درجه آخر دوم گرم و آخر اول خشک بود.نتیجه‌گیری: تعیین درجه کیفیت داروهای ترکیبی، امکان انتخاب داروی مناسب با شرایط بدنی بیمار ازنظر سن، جنس،  ضعف و قوت و شرایط جغرافیایی و اقلیمی را مهیا می‌کند. توجه به این مسئله نه‌تنها از بیماران مبتلا به بیماری‌های شدید و ساختارهای شکننده در برابر خطرات احتمالی عوارض جانبی مربوط به دارو محافظت می‌کند، بلکه تضمین می‌کند که داروی مناسب برای شرایط خاص بدن آن‌ها تجویز می‌شود.

the need to determine the degree of quality of combination herbal drugs before prescribing

objective: in persian medicine, to select medicines based on their quality in terms of warmth, coldness, dryness, and moisture, the criterion of quality is used. unlike single drugs, the quality of combination drugs is not mentioned in the books. in order to comply with the rules of treatment and reduce the side effects, it is necessary to determine the degree of quality of the drug. this study is the first step in calculating and evaluating the degree of quality of the three most widely used compound maturative drugs (monzej) in persian medical clinics.methods: the maturative drugs commonly used are derived from the tooba pharmacopoeia. to select the compound monzej, consultation with the tooba pharmacopoeia was conducted, and their quality degree (combinative mizaj) was determined based on the guidelines presented in the pharmacopoeia. subsequently, each combinative mizaj was explained accordingly.results: for &nozj& of each of the causative agents of the disease, changes in the consistency should be made by the monzej. these changes are dependent on the quality of the monzej, hence, the monzej of each humor must have a certain quality. in this study, the yellow bile monzej was at the first of the second degree of coolness and at the first of the first degree of moisture. the black bile monzej was at the end of the first degree of warmness and at the first of the first degree of dryness, whereas the phlegm monzej was at the end of the second degree of warmness and at the end of the first degree of dryness.conclusion: by assessing the degree of quality in combination drugs, it becomes feasible to select the suitable medication based on various factors including age, gender, geographical location, climate, as well as individual strengths and weaknesses. this approach safeguards patients with severe illnesses and fragile constitutions against drug-related side effects.