تحلیل تصنیف و ترجمۀ متون فقهی‌ حقوقی بر اساس اصل همکاری گرایس، (مطالعۀ موردی متاجر لمعۀ دمشقیه)

ارتباطات زبانی بدون همکاری دوسویه شکل نخواهد گرفت و هر خدشه ای که متوجه این همکاری شود، بر شکل گیری ارتباط و فرایند تبادل پیام اثر می گذارد. الگوی اصل همکاری گرایس با داشتن چهار اصل زیرمجموعه ای کمیت، کیفیت، ربط و شیوه بیان، یکی از مهم ترین رویکردهای مطالعاتی در توصیف و تشریح همکاری متقابل طرف های سهیم در ارتباطات زبانی است. الگوی یاد شده مبنای تحلیل باب متاجر لمعه دمشقیه شهید اول و ترجمه علی شیروانی از این باب، در پژوهش حاضر است، زیرا متون فقهی حقوقی به دلیل زبان و بیان خاصی که دارد، مستعد نقض مبانی اصل همکاری است. هدف از پژوهش مذکور، تحلیل روشمند شیوه تصنیف و ترجمه متون فقهی حقوقی در چهارچوب الگوی اصل همکاری است تا بدین وسیله مسائل ارتباطی بین طرف های فرستنده و دریافت کننده در ژانر فقهی حقوقی آشکار گردد. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان داد که تایید یا نقض مبانی اصل همکاری در ترجمه متاجر تنها به فن بیان و سبک نگارش شیروانی بستگی ندارد، اسلوب نگارش متن مبدا نیز در این فرایند سهیم است؛ رعایت یا نقض مبانی اصل همکاری در متاجر و ترجمه اش روند ثابتی ندارد و قابل پیش بینی هم نیست؛ موارد تایید یا نقض مبانی اصل همکاری در ترجمه متاجر، همیشه شبیه متن اصلی آن نیست؛ کمیت و شیوه بیان، بیش از کیفیت و ربط، اصل همکاری را در متاجر و ترجمه اش نقض کرده است.