استعاره های مفهومی و طرح واره های تصویری در تبیین مفهوم انسان در آثار دکتر شریعتی و استاد مطهری (بر اساس نظریه زبانشناسی شناختی لیکاف وجانسون)

استعاره ها تجلی زبانی استعاره های مفهومی هستند که در زبان شناسی شناختی به فهمیدن یک ایده یا یک حوزه مفهومی بر اساس ایده یا حوزه مفهومی دیگر اشاره می کنند. یک حوزه مفهومی می تواند متشکل از هرگونه سازماندهی منظم تجربیات انسانی باشد. به اعتقاد لیکاف و جانسون( 1980 ) از استعاره ها نه تنها می توان در مورد پدیده ها سخن گفت بلکه می توان به کمک آنها در مورد آنها اندیشید. پژوهش حاضر استعاره مفهومی و طرحواره تصویری مفهوم انسان را در آثار دکتر شریعتی و مطهری براساس زبانشناسی شناختی مورد بررسی قرار داده است که پژوهشگر بااستفاده از نظریه لیکاف و جانسون ( 1980 ) به تحلیل طرحواره و استعاره ها پرداخته است. این پژوهش از نوع تحلیل – توصیف محتوا و بصورت کمی – کیفی می باشد. پیکره داده های پژوهش حاضر را چهار اثر از آثار مطهری و شریعتی تشکیل می دهد که از هر کدام دو اثر انتخاب شده است. پژوهشگر پس از استخراج داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس و آزمون لگ خطی به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که هردو نویسنده از استعاره های مفهومی و طرح واره های تصویری درتبیین مفهوم انسان در آثار خود استفاده کرده اند که بسامر آنها درآثار شریعتی بیشتر بوده است. نتیجه دیگری که از این پژوهش بدست آمد نشان می دهد که تفاوت معناداری در ارائه، تنوع و فراوانی انواع استعاره های مفهومی و طرح واره های تصویری در آثار مطهری و شریعتی وجود دارد.