واکاوی ترجمه‌ قرآن پیرانی و همکاران بر مبنای الگوی زبان‌شناختی لیچ

قرآن کریم به مثابه یک متن منسجم ادبی، روش های گوناگونی را برای تاثیرگذاری بر مخاطب و القای مفاهیم والای خود به کار گرفته است. ازجمله این روش ها، هنجارگریزی است که گاهی از آن با عناوینی همچون آشنا یی زدایی، انحراف از نرم یا عدول از زبان معیار و... یاد می شود که از بارزترین یافته های صورت گرایان روس است و تاکید اصلی آن بر تمایز یک اثر ادبی از صورت عادی زبان است. جفری لیچ، زبان شناس و منتق ادبی انگلیسی، به شکلی سامان یافته و کاربردی به این نظریه شکل گرائیان روسی تحت عنوان هنجارگریزی پرداخت. الگوی لیچ درواقع شکل منسجم اندیشه های این مکتب ادبی-_زبانی است. در جستار حاضر تلاش می شود با به کارگیری الگوی هشتگانه لیچ و با روش توصیفی و تحلیل انتقادی، جنبه های دلالتی انواع هنجارگریزی در ترجمه معاصر پیرانی و همکاران به عنوان یکی از جدیدترین ترجمه های فارسی قرآن کریم، به بوته نقد و تحلیل گذاشته شود. نتایج پژوهش حاکی از آن استکه توجه به ابعاد معنایی و دلالی بافت های هنجارگریز، می توان گامی موثر در راستای ارتقای سطوح معناشناختی عبارات قرآنی و کشف لایه های بلاغی-معنایی این کتاب آسمانی باشد. اما با توجه به اینکه ترجمه مذکور حاصل کار یک تیم تخصصی است، در کنار ویژگی های مثبت بسیاری که دارد، در حوزه ترجمه هنجارگریزی آوایی و نحوی بسیار خوب و دقیق عمل کرده است، اما در حوزه ترجمه هنجارگریزی واژگانی، معنایی، نوشتاری، سبکی و زمانی(با توجه به نمونه های بررسی شده) معانی برخاسته از هنجارگریزی زبانی قرآن را در حد انتظار منعکس ننموده است، و این امرسبب شده تا این ترجمه از برخی معانی و مفاهیم والای نهفته در عبارات و مفردات قرآنی فاصله بگیرد .