کنش حسابرسان مستقل در مواجهه با تضادهای نمایندگی شرکت‌های برخوردار از روابط سیاسی

وجود تضاد منافع بین مدیران با مالکان و امکان وقوع مشکلات نمایندگی سبب شده است شناسایی عوامل بالقوه محرک هزینه‌های نمایندگی و ارزیابی نقش مکانیزم‌های نظارتی جهت کاهش شدت هزینه‌های نمایندگی تحمیل شده بر شرکت‌ها از اهمیت برخوردار شود. در مقاله حاضر نقش حسابرسان مستقل از بعد معیارهای ورودی ساختار کیفی در مواجهه با تضادهای نمایندگی شرکت‌های برخوردار از روابط سیاسی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نسبت هزینه‌های عملیاتی به درآمدهای عملیاتی فروش به عنوان معیار هزینه‌های نمایندگی مطرح شده است. وجود ارتباطات دولتی سیاسی در ساختار هیات مدیره یا مالکیت سهام شرکت‌ها ملاک ارزیابی روابط سیاسی در نظر گرفته شده است. به علاوه، نقش حسابرسان مستقل از منظر امتیاز کنترل کیفی، چرخش و تخصص در صنعت به عنوان معیارهای ورودی ساختار کیفی حسابرسی مورد بررسی قرار گرفته است. داده‌های پژوهش شامل 1632 مشاهده شرکت-سال است که مشتمل بر 204 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. از مدل‌های رگرسیون چندمتغیره جهت تحلیل‌ فرضیه‌های پژوهش استفاده شده است و ماهیت داده‌ها از نوع ترکیبی با اثرات ثابت و روش حداقل مربعات تعمیم‌‌یافته است. شواهد نشان دادند شرکت‌های دارای روابط سیاسی از هزینه‌های نمایندگی بالاتری برخوردار هستند. از طرفی، ویژگی‌های اعتبار کیفی، چرخش و تخصص صنعت حسابرسان مستقل سبب کاهش معنی‌دار سطح هزینه‌های نمایندگی شده‌اند. به علاوه، شواهد حاکی از آن است که اعتبار کیفی حسابرسان، چرخش حسابرسان و تخصص صنعت حسابرسان مستقل سبب تضعیف ارتباط مثبت روابط سیاسی و هزینه‌های نمایندگی شده‌اند و از آثار مخرب تضاد منافع کاسته‌اند. در واقع، حسابرسان معتبر جهت حفظ شهرت حرفه‌ای، حسابرسان جدید جهت حفظ استقلال حسابرسی و حسابرسان متخصص صنعت جهت حفظ کارایی و اثربخشی حسابرسی از عناصر کاهنده تضادهای نمایندگی به ویژه در شرکت‌های برخوردار از روابط سیاسی هستند. بر این اساس، درک این موضوع از جنبه مخارج ایجاد روابط سیاسی و نقش آن در تشدید هزینه‌های نمایندگی، همچنین از جنبه بهبود فرآیند حسابرسی و نقش آن در تضعیف هزینه‌های نمایندگی به ویژه در شرکت‌های برخوردار از روابط سیاسی قابل ملاحظه است.

auditors’ response to agency conflicts in political connected firms

abstractbecause of interest conflicts between managers-owners and the possibility occurrence of agency problems, it is important to identify the potentially driving factors of agency costs and assess the role of monitoring mechanisms in order to reduce the intensity of agency costs. this paper assessed the potentially impact of external auditing on agency conflicts in political connected firms. the ratio of operational expenses to operational sales revenues is used as an index of agency costs. also, politically governance affiliation in either board structure or ownership structure is considered as a proxy of political connection. in addition, effective role of external auditors is analyzed using auditors’ quality control rating, rotation and industry specialization criterion. research data include 1632 firm-year observations witch consist of 204 firms listed in tehran securities & exchange. research hypotheses investigated through multivariate regression models using panel data with fixed effect and generalized least squares method. research evidences documented that political connected firms have high level of agency costs significantly. on other side, auditor’s quality control rating, rotation and industry specialization criterion significantly lead to reduce agency costs. in addition, findings showed that auditor’s quality control rating, auditor’s rotation and auditor’s industry specialization caused to weaken the positive relation between political connection and agency costs, so lead to decrease destructive consequences of interest divergence; in fact, reputable auditors to maintain professional reputation, new auditors to maintain audit independence, and industry-specific auditors to maintain audit efficiency and effectiveness are elements of mitigating agency conflicts, especially in firms with political connection. so, it is important to understand this issue from the aspect of political connection costs and its role in intensifying agency costs, as well as from the aspect of improving audit process and its role in weakening agency costs, especially in political connected firms.