مقایسه‌ طرح‌واره‌های ناسازگار‌ اولیه‌ بیماران بستری مبتلا به اختلال سایکوتیک ناشی از مصرف مواد، مراجعان خودمعرف مبتلا به سوء مصرف مواد مراکز درمان سرپایی و جمعیت غیربالینی

هدف: این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در سه گروه بیماران مبتلا به اختلال سایکوتیک ناشی از مصرف مواد، مراجعان خودمعرف به مراکز درمان سوءمصرف مواد، و جمعیت غیربالینی انجام شد. روش‌شناسی: این مطالعه به روش پس‌رویدادی (علی-مقایسه‌ای) انجام شد. نمونه‌گیری به‌صورت در دسترس انجام گرفت و 90 مرد 21 تا 53 ساله در سه گروه (30 نفر در هر گروه) انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه یانگ و پرسش‌نامه سلامت عمومی جمع‌آوری شد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری (manova) و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین نمرات طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در گروه بیماران سایکوتیک ناشی از مصرف مواد به‌طور معناداری بیشتر از دو گروه دیگر بود (0/001>p). همچنین، گروه مراجعان خودمعرف نیز نسبت به جمعیت غیربالینی نمرات بیشتری در تمامی حوزه‌های طرح‌واره‌ها داشتند. طرح‌واره بریدگی و طرد در گروه بیماران سایکوتیک بیشترین شدت را نشان داد، در حالی که طرح‌واره گوش به زنگی بیش از حد و بازداری در جمعیت غیربالینی کمترین میانگین را داشت. نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد که طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه به‌طور قابل‌توجهی در شدت و نوع وابستگی به مواد نقش دارند و شدت آن‌ها با افزایش مشکلات روانی بیشتر می‌شود. این نتایج بر ضرورت توجه به طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در طراحی برنامه‌های درمانی و پیشگیری تاکید دارد. همچنین، استفاده از طرح‌واره‌درمانی می‌تواند رویکرد موثری در کاهش شدت این طرح‌واره‌ها و بهبود سلامت روانی افراد وابسته به مواد باشد.

comparison of the effectiveness of imago therapy and narrative therapy on regret about spouse selection, marital burnout, and resilience in women victims of domestic violence

objective: this study aimed to examine and compare early maladaptive schemas among three groups: patients with substance-induced psychotic disorders, self-referred individuals with substance use disorders in outpatient treatment centers, and a non-clinical population.methodology: this post-event (causal-comparative) study was conducted on 90 men aged 21 to 53 years, divided into three groups (30 individuals in each group) using convenience sampling. data were collected using the young schema questionnaire (ysq) and the general health questionnaire (ghq). data analysis was performed using multivariate analysis of variance (manova) and tukey’s post-hoc test.findings: the results revealed that the mean scores of early maladaptive schemas in the psychotic group were significantly higher than in the other two groups (p<0.001). moreover, the self-referred group had higher scores than the non-clinical population in all schema domains. the disconnection and rejection schema showed the highest intensity in the psychotic group, while the hypervigilance and inhibition schema exhibited the lowest mean in the non-clinical group.conclusion: the findings indicated that early maladaptive schemas play a significant role in the severity and type of substance use disorders, with higher intensity correlating with greater psychological challenges. these results highlight the importance of addressing early maladaptive schemas in the design of therapeutic and preventive interventions. schema therapy emerges as an effective approach to reducing the intensity of these schemas and improving the psychological well-being of individuals with substance use disorders.