نقش سرشت و منش در شکل‌دهی صفات چهارگانه تاریک شخصیت با اثر میانجی جاه‌طلبی در مدیران شهر تبریز

زمینه و هدف: شرایط پیچیده و رقابت‌آمیز سازمان‌های امروزی سبب افزایش توجه به برخی ویژگی‌های منفی مانند صفات چهارگانه تاریک شخصیت شده است. در نتیجه، این مطالعه با هدف تعیین نقش سرشت و منش در شکل‌دهی صفات چهارگانه تاریک شخصیت با اثر میانجی جاه‌طلبی در مدیران شهر تبریز انجام شد. روش و مواد: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این مطالعه همه مدیران اداره‌های دولتی شهر تبریز در سال 1403 به تعداد 8280 نفر بودند. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان و با توجه به ریزش‌های احتمالی 420 نفر تعیین که این تعداد با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و در این پژوهش تعداد 39 پرسشنامه مفقوده وجود داشت. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه سرشت و منش (کلونینجر، 1994)، مقیاس صفات چهارگانه تاریک شخصیت (پلوف و همکاران، 2017) و پرسشنامه جاه‌طلبی (بوت، 2017) استفاده و برای تحلیل داده‌ها از روش‌های ضرایب همبستگی پیرسون و مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای spss و smart-pls استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که مدل سرشت و منش در شکل‌دهی صفات چهارگانه تاریک شخصیت با اثر میانجی جاه‌طلبی در مدیران برازش مناسبی داشت. همچنین، اثر مستقیم سرشت بر جاه‌طلبی و صفات چهارگانه تاریک شخصیت منفی و معنادار، اثر مستقیم منش بر جاه‌طلبی مثبت و معنادار و بر صفات چهارگانه تاریک شخصیت منفی و معنادار و اثر مستقیم جاه‌طلبی بر صفات چهارگانه تاریک شخصیت مثبت و معنادار بود p<0.01 نتیجه گیری: با توجه به نتایج مذکور، برای کاهش صفات چهارگانه تاریک شخصیت مدیران باید برنامه هایی بر اساس سرشت و منش و جاه طلبی طراحی و اجرا کرد.

the role of temperament and character in the formation of dark tetrad personality traits with the mediating effect of ambition in managers of tabriz city

background and objective: the complex and competitive conditions of today's organizations have increased attention to some negative characteristics such as the dark tetrad personality traits. as a result, this study was conducted with the aim of determining the role of temperament and character in the formation of dark tetrad personality traits with the mediating effect of ambition in managers of tabriz city.methods and materials: this research in terms of purpose was practical and in terms of implementation method was descriptive from type of correlational. the statistical population of this study was all managers of the government offices of tabriz city in 2024 year with number of 8280 people. the sample size based on the krejcie and morgan table and according to the possible dropout was determined 420 people, which this number was selected by available sampling method and in this research there were 39 missing questionnaires. to collect data were used the temperament and character questionnaire (cloninger, 1994), dark tetrad personality traits scale (plouffe et al., 2017) and ambition questionnaire (bot, 2017), and for data analysis were used the pearson correlation coefficients and structural equation modeling methods in spss and smart-pls software.findings: the results showed that the model of temperament and character in the formation of dark tetrad personality traits with the mediating effect of ambition in managers had a good fit. also, the direct effect of temperament on ambition and dark tetrad personality traits was negative and significant, the direct effect of character on ambition was positive and significant and on dark tetrad personality traits was negative and significant and the direct effect of ambition on dark tetrad personality traits was positive and significant (p<0.01). in addition, the indirect effect of temperament and character on dark tetrad personality traits with the mediating of ambition was negative and significant (p<0.01).conclusion: according to the mentioned results, in order to reduce the dark tetrad personality traits of managers should be designed and implemented programs based on the temperament and character and ambition.