معرفی منظومۀ حماسی- آیینی صاحبقران‌نامه (بر پایۀ نسخۀ یگانۀ منظومه در کتابخانۀ ملی فرانسه)

از منظومۀ حماسی صاحبقران‌نامه فقط یک نسخه خطی در کتابخانۀ ملی فرانسه شناسایی شده است و شرحی از داستان قهرمانی به ‌نام حمزه است که در انتساب آن به شخصیت‌های تاریخی، تردید‌هایی وجود دارد. صاحبقران‌نامه تنها حمزه‌نامة منظوم فارسی است و تاکنون هیچ پژوهش مستقلی در‌بارة این کتاب انجام نشده و ذبیح الله صفا در کتاب حماسه‌سرایی در ایران فقط اشاره‌ای کوتاه به آن کرده است. در منابع تاریخی و ادبی نیز هیچ‌گونه اشاره‌ای به این کتاب و سرایندۀ آن نشده است. این جستار با بررسی متن، درصدد مشخص کردن تاریخ تقریبی سرایش اثر، هویت شاعر، محل زندگی و حکومت متبوع وی است. اگرچه شعر و ساختار ادبی منظومه، فاقد مشخصه‌های یک منظومۀ اصیل فارسی است، اما این کتاب، دربردارندۀ نکات تاریخی و ادبی بسیاری است و می‌توان در آن شواهدی از لغات و عبارات نادر فارسی را جستجو کرد. شاعر در واژه‌سازی و کاربرد عبارات بدیع، پیشتاز بوده و برای شناخت طبیعت متفاوت زبان فارسی در هند بسیار مهم است.

introducing the epic-ritual poem of sahebqeran-nama based on the only available manuscript of the work in the national library of france

there is only one available manuscript of the epic poem sahebqeran-nama in the nationallibrary of france. it is a description of the story of a hero named hamza; however, thereare doubts about his attribution to historical figures. sahebqeran-nama is the only hamza-nama of persian poetry; so far, no independent research has been done into this book, andzabihullah safa, in his epic in iran, makes only a brief reference to it. there is no mentionof this book or its author in historical and literary sources. this research tries to analyze thetext to determine the approximate date of its composition, the identity of its poet and hisplace of residence, and the then government. although the poetry and its literary structurelack the characteristics of a genuine persian poem, the book contains many historical andliterary points where evidence for rare persian words and phrases can be found. the poethas been a pioneer in creating new words and phrases and this work is very important forrecognizing the different nature of the persian language in india.