نقش و جایگاه اخلاق مهدوی در تمدّن نوین اسلامی

یکی از مفاهیم اساسی در اعتقادات مسلمین بویژه شیعه اثنیعشری، اعتقاد به منجی عالم بشریت مهدی موعود (عج) است. از این رو پیروان راستین آن حضرت(عج)، باید با حسّاسیت بیشتری نسبت به وضع موجود (عصر غیبت) و با تلاش عالمانه و عاملانه برای رسیدن به وضع مطلوب (عصر ظهور) با آمادگی کامل همراه با آگاهی و خلوص به سر برند، چرا که آن حضرت (عج) با ظهورش- به اذن الله- هر آنچه خیانت، جنایت و تبعیض هست را از بین خواهد برد، چنانکه قیامش سرآغاز تکامل اخلاقی و انسانی بشریت است و از اهداف مهم آموزههای حضرات معصومین (ع)، فرهنگسازی دینی و ساخت تمدن اسلامی است. در این میان، آموزههای آن بزرگان راجع به مهدویت، زمینه انتظار ظهور منجی و تشکیل حکومت جهانی است، از اهمیت خاصی برخوردار است. این مقاله درصدد بررسی دیدگاه حضرات معصومین(ع) در این آموزهها با محوریّت اخلاق مهدوی (عج) و تاثیر آنها در احیای فرهنگ و تمدّن نوین اسلامی است. روش انجام پژوهش، توصیفی - تحلیلی بوده و برای دستیابی به اهداف پژوهش، دادههای لازم از متون حدیثی با استفاده از فرمهای فیشبرداری گردآوری شده و با شیوه کیفی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که عمده نقش اخلاقیات مهدوی در تمدّن نوین اسلامی توجّه ویژه به تهذیب نفس و تجهیز آن به تقوی، عدالت پروری، رعایت ادب، افزایش صبر و شکیبایی، مشورت و همفکری می باشد که ازآموزههای مهدوی (عج) قابل بهره وری اند. تبیین آموزه های مهدویت از جمله تقویت امید و امیدواری، الگوبرداری از فرهنگ و تمدّن مهدوی، ضرورت انتظار برای نیل به توفیقات اجتماعی، اخلاقی و سیاسی، ایجاد رویکرد انتظار فعّال و معنابخشی به زندگی جمعی با بهره وری از مکتب اخلاقی مهدویّت به احیای فرهنگ و تمدّن اسلامی کمک شایان توجّهی خواهد نمود.

the role and place of mahdavi ethics in modern islamic civilization

one of the basic concepts in the beliefs of muslims, especially the twelver shiites, is the belief in the savior of mankind, the promised mahdi (as). therefore, the true followers of the holy prophet (pbuh) should be more sensitive to the current situation (the age of absence) and with a scholarly and effective effort to reach the desired situation (the age of appearance) with complete preparation along with awareness and purity. because that hazrat (a.s.) will destroy everything that is treason, crime and discrimination with his appearance - by god's permission - as his rise is the beginning of the moral and human development of humanity and one of the important goals of the teachings of the holy prophets (a.s.) is the building of religious culture. and the construction of islamic civilization. in the meantime, the teachings of those elders about mahdism, which is the basis for waiting for the appearance of the savior and the formation of the world government, are of particular importance. this article aims to investigate the views of the prophets (pbuh) in these teachings, focusing on mahdavi (pbuh) ethics and their influence in the revival of modern islamic culture and civilization. the method of conducting the research is descriptive-analytical, and to achieve the goals of the research, necessary data from hadith texts have been collected using survey forms and analyzed in a qualitative manner. the results of the research show that the main role of mahdavi ethics in the modern islamic civilization is to pay special attention to refining the self and equipping it with piety, justice, politeness, increasing patience, consultation and consensus, which can be benefited from the teachings of mahdavi (a.s.). are explaining the teachings of mahdism, including strengthening hope and optimism, modeling mahdavi culture and civilization, the necessity of waiting to achieve social, moral and political success, creating an approach of active expectation and giving meaning to collective life with productivity from the moral school of mahdism to the revival of culture and islamic civilization will help.