مقایسه اثربخشی رویکرد یادگیری معکوس و رویکرد یادگیری مشارکتی بر خودپنداره تحصیلی و تفکر انتقادی دانش آموزان پنجم ابتدایی در درس علوم

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش به شیوه رویکرد یادگیری معکوس و مشارکتی بر خودپنداره تحصیلی و تفکر انتقادی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی در درس علوم می‌باشد. روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر تبریز در سال تحصیلی 1402-1401 می‌باشد. حجم نمونه متشکل از 80 دانش‌آموز پایه پنجم ابتدایی دو گروه آزمایش (رویکرد یادگیری معکوس 29 و یادگیری مشارکتی 27 نفر ) و گروه (کنترل24 نفر) بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه خودپنداره تحصیلی دلاور (1373) و تفکر انتقادی ریکتس (2003) بود. ابتدا از هر دو گروه های آزمایش و گروه کنترل پیش آزمون خودپنداره تحصیلی و تفکر انتقادی به عمل آمد. سپس یک گروه آزمایش مباحث درس علوم را به شیوه یادگیری معکوس و گروه دیگر به شیوه یادگیری مشارکتی دریافت نمودند. در پایان، پس آزمون خودپنداره تحصیلی و تفکر انتقادی بر روی گروه های آزمایش و کنترل انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها، با روش تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره انجام شد. نتایج نشان داد که میزان خودپنداره تحصیلی و تفکر انتقادی دانش‌آموزان گروه آزمایش که با روش یادگیری معکوس و یادگیری مشارکتی آموزش دیده بودند نسبت به گروه کنترل، به طور معنی‌داری بالاتر بود. یافته های حاصل از مقایسه میانگین ها نشان داد که میانگین گروه آموزش یادگیری مشارکتی هم در خودپنداره تحصیلی و هم در تفکر انتقادی بزرگتر از میانگین گروه یادگیری معکوس بود، بنابراین اثربخش تر از آن نیز می باشد.