آموزش الکترونیکی علوم‌تجربی: تنظیم بار شناختی محتوای آموزشی جهت تسهیل فرایند یادگیری

در سال‌های اخیر مخصوصاً با شیوع بیماری کرونا، افزایش میزان آلودگی هوا و ... آموزش و یادگیری در فضای غیرحضوری و الکترونیکی به مهم‌ترین محیط‌های یادگیری تبدیل شده است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تاثیر طراحی آموزشی محتوای الکترونیکی باتوجه‌ به نظریه بار شناختی بر میزان بار شناختی ادراک شده توسط دانش‌آموزان و میزان پیشرفت تحصیلی آن‌ها در درس علوم‌تجربی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر پایه نهم منطقه 17 استان تهران در سال تحصیلی 1401-1400 است که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب و به‌ صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌های تحقیق از آزمون محقّق ساخته بار شناختی که بر اساس مقیاس درجه‌بندی ذهنی پاس (1992) تهیه شده بود، و آزمون محقق ساخته پیشرفت تحصیلی استفاده شد. داده‌های آماری به روش آزمون کوواریانس و تی مستقل تحلیل شدند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که توجه به نظریه بار شناختی در هنگام طراحی و تولید محتواهای آموزش الکترونیکی درس علوم‌تجربی، سبب کاهش بار شناختی ادراکی دانش‌آموزان و پیشرفت تحصیلی آن‌ها می‌شود.