نسبت علوم تجربی با متافیزیک و متافیزیک علم

'اصل ارتباط بین علوم تجربی و متافیزیک به معنای عام (فلسفه اولی) و نیز ارتباط و نسبت بین علوم تجربی با متافیزیک به معنی خاص (متافیزیک علم) از مسائل مهم تاریخ تفکر بشر است و در قرن بیستم از اهمیت و برجستگی بیشتری نیز برخوردار شده است.این مقاله بر آن است تا اولا نسبت دوسویه علوم تجربی با فلسفه به معنای عام و سپس به معنای خاص را در جریان تکامل علوم نوین تبیین و بررسی نموده و تبادلات این دو عرصه تفکر بشری را از حیث موضوع، روش و غایت بیان کند و نشان دهد علی رغم جدایی ظاهری بین فلسفه و علم، نسبت وثیقی بین آن دو برقرار است.بدین معنی که علوم تجربی تنها بر اساس تجربه بنا نشده و فلسفه نیز صرفا بر اساس گویه های ذهنی مستقر و مستمر نیست. این شاخه علمی توسط فلاسفه علم تاسیس و تداوم یافته و همچنان رو به گسترش است.'