بررسی تاریخی‌تطبیقی احکام فقهی مرتبط با زنان و قوانین نشات‌گرفته از آنها

هم‌زمان با اقتضائات دنیای جدید و احقاق حقوق زنان در بسیاری از عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی، خانوادگی و سیاسی و نیز بهبود کلی وضعیت اجتماعی و خانوادگی زنان امروزی در بسیاری از نقاط جهان، فعالان حقوق زنان در اسلام بر آن شده‌اند تا متون دینی (اعم از قرآن، سنت، روایات و کتب روایی و فقهی) را مورد بازبینی و بازتفسیر قرار دهند. از این رهگذر، جعلی بودن بسیاری از روایات مذمت‌بار درخصوص شخصیت و حقوق زنان آشکار شده است؛ بنابراین با توجه به اینکه ایران، کشوری مسلمان و با قوانین برآمده از فقه امامیه است، در این تحقیق با روشی اسنادی و کتابخانه‌ای، کتب و احکام فقهی بررسی تطبیقی شده‌اند تا مشخص شود احکام فقهی درخصوص حقوق زنان تا چه میزان تحت تاثیر این تحریفات و جعلیات قرار گرفته‌اند و قوانینی که از چنین احکامی سرچشمه گرفته‌اند نیز مورد بررسی قرار گرفته‌اند. طبق یافته‌های این تحقیق، فقه سنتی امامیه در احکام مربوط به بانوان تا حد زیادی از قرآن فاصله گرفته و به روایات جعلی و ضعیف‌السند استناد کرده است. به‌علاوه در بسیاری از موارد، میان فقها اجماعی وجود ندارد و احکام بسیار متفاوت و گاه متناقض‌اند. در چنین مواردی قانون از سختگیرانه‌ترین حکم در مورد زنان پیروی کرده و محدودکننده‌ترین حکم فقهی تبدیل به قانون شده است. براین‌اساس و با توجه به بسیاری از آسیب‌های اجتماعی و خانوادگی که گریبان‌گیر زنان ایرانی است، لزوم بازنگری در قوانین حوزة بانوان با موازین اجتهاد پویا انکارناپذیر و راه برون‌رفت از وضعیت وخیم زنانی است که به‌جهت ناکارامدی قوانین بدان دچار شده‌اند.