تحلیل چالش‌های ساماندهی مدیریت روستایی در ایران (روند شکل‌گیری و تحولات دهیاری‌ها )

پس از پیروزی انقلاب اسلامی تحولات گسترده‌ی در عرصه توسعه روستایی کشور رخ داد بویژه در دهه نخست بعد از پیروزی انقلاب اسلامی. یکی از اقدامات اساسی انجام شده تشکیل شوراهای اسلامی روستایی بود. شوراهای اسلامی روستایی در ادامه فعالیت خود در روستاها با مسایل و مشکلات زیادی مواجه شده و فراز و نشیب زیادی را پشت سر گذاشتند. هر کدام از سازمان‌های ذی‌ربط در زمینه توسعه روستایی و بویژه جهادسازندگی تلاش نمودند به گونه‌ای متناسب با چارچوب وظایف خود در زمینه توسعه روستایی مشکلات رخ‌نمون شده را آشکار نمایند. بررسی و تحلیل اقدامات انجام شده در این زمینه و تحلیل روند تحولات رخ داده در زمینه شکل‌گیری دهیاری‌ها، هدف اصلی این مقاله است. از آنجا که نگارنده در آن مقطع مسولیت اداره خانههای همیار را در وزارت جهادسازندگی بر عهده داشته است تلاش مینماید در حد وسع، روند شکلگیری و تحولات را تشریح نموده و تحلیل خود در زمینه نحوه ساماندهی مدیریت روستایی را ارایه نماید. روش شناسی تدوین این مقاله نیز مبتنی بر تحلیل وقایع استوار بوده و سیر زمانی اتفااقات رخ داده مورد ارزیابی قرار گرفته و تلاش می‌شود تصویری واقع بینانه از آن چه که در روند تحول مدیریت روستایی رخ داده است را بیان نماید. و در پایان تلاش میشود با عنایت به تحلیل روند تحولات مذکور چالشهای این مسیر شناسایی و پیشنهاداتی در زمینه ساماندهی بهتر مدیریت روستایی ارایه شود. نتایج تحقیق نشان داد که نوع نگاه متفاوت سازمان‌ها، تعارض منافع، تعصب سازمانی، دانش کارشناسی اندک نمایندگان و کم توجهی به حساسیت نمایندگان مجلس در مورد گستره وظایف جهادسازندگی و رای‌زنیهای پشت پرده مانع تسریع در روند شکلگیری دهیاری‌ها و تثبیت جایگاه قانونی آن در نظام برنامهریزی توسعه روستایی ایران شد.