تاثیرات اقتصادی و اکولوژیکی باززنده‌سازی اراضی کشاورزی شهری با رویکرد (nbs) (منطقه موردمطالعه: منطقه کشاورزی شهری حکم‌آباد، تبریز)

گسترش و صنعتی‌شدن شهرها، افزایش روز‌افزون ساخت‌وساز در آن‌ها، سبب شد تا شهرها با چالش‌هایی از جمله تامین پایدار غذا، نیازهای اقتصادی و اکولوژیکی و بهبود سبزینگی به‌شدت در شهرهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته روبه‌رو شود؛ اما مسئله اصلی این است که چگونه می‌توان در شهرهای صنعتی و پرجمعیت این نیازها را برآورده کرد. یکی از روش‌های پاسخ‌گویی به این مسئله، ورود هدفمند راه‌حل‌های مبتنی بر طبیعت nbs در منظر شهری است. یکی از استراتژی‌های مطرح در رویکرد nbs که در سال‌های اخیر موردتوجه اساسی در جهان قرار گرفته است ادیبل پارک‌ها است. ادیبل پارک‌ها این قابلیت را دارند تا به‌منظور تامین بخشی از نیازهای اکولوژیکی، زیست‌محیطی، غذایی و اجتماعی شهر و ساکنان آن با زیرساخت‌های سبز در لابه‌لای ساختار شهر، تامین‌کنندة بخش وسیعی از نیازها از جمله بخش عمده‌ای از نیازهای اقتصادی باشند. این پژوهش به‌صورت کتابخانه‌ای، میدانی، تحلیلی و سنجشی، با روش تحلیل مقایسه سناریوهای مختلف در طراحی با استفاده از شبیه‌سازی در نرم‌افزار 6-4-4 envi-met و نرم‌افزار 3.1 ray man در هفت الگوی متفاوت در یک سایت ثابت، به مدت 8 ساعت (10:00 تا 18:00) در تاریخ 10 تیرماه سال 99 به‌عنوان گرم‌ترین روز سال صورت گرفت؛ اعتبارسنجی این پژوهش با مقایسه مقادیر پارامترهای خروجی مدل با اندازه‌گیری‌های میدانی انجام‌گرفته است. بهره‌گیری از سناریوهای کاشت متشکل از درختان سایه‌انداز (برگ‌ریز و همیشه‌سبز) و درختچه‌ها، در جهت توسعه ادیبل پارک‌ها، در اراضی کشاورزی شهری، سبب بهبود آسایش حرارتی و کاهش دمای فیزیولوژیکی شده است. چراکه منجر به کاهش شاخص آسایش محیطی (pmv) به مقدار 1.5 از سطح بدون کشت و 1.4 از سطح شبیه‌سازی‌شدة زراعی شده است. همچنین، کاهش دمای معادل فیزیولوژیکی (pet)، 6 درجة سانتی گراد از زمین خالی از پوشش گیاهی و 5.57 درجه سانتی‌گراد از سطح شبیه‌سازی‌شدة زراعی را سبب شده است در این میان بهره‌مندی از ترکیب درختان با محصولات کشاورزی سودآوری اقتصادی را نیز شامل می‌شود. به‌طورکلی نتایج حاصل از پژوهش نشان‌دهندة تاثیر مثبت کاشت درختان در ترکیب با محصولات زراعی در یک سایت مشخص در راستای توسعة ادیبل پارک‌ها در جهت راه‌حل‌های مبتنی بر طبیعت nbs، سبب افزایش آسایش محیطی و احیای اراضی کشاورزی شهری و مانع از تخریب آن و در نتیجه سودآوری اقتصادی شد.