تاثیر جهانی‌شدن بر جذب سرمایه‌گذاری‌های شهری و منطقه‌ای (نمونه موردی: کلان‌شهر تبریز)

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر جهانی‌شدن بر جذب سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی در سطح شهری و منطقه‌ای می‌باشد. در دوره جهانی‌شدن، شهرها مرکز ثقل توجهات‌ سرمایه‌گذاران و مدیران شهری برای ارائه جذابیت‌های گوناگون در جذب سرمایه و رقابت با دیگر شهرها می‌باشند. اما فقدان مبانی نظری منسجم از چگونگی فرایند رقابت شهرها در مقیاس کلان تا اقدامات شهرسازان و مدیران شهری در مقیاس محلی، باعث کاهش قدرت رقابتی شهرها شده است. جهانی‌شدن فرایند رو به گسترشی است که همه عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شهرهای جهان را دربرگرفته است. شهرها در دوره‌های مختلف تحت‌تاثیر افکار و ایده‌های متعددی قرار گرفته‌اند. ایده‌هایی چون سوسیالیستی، سرمایه‌داری، صنعتی، فورد صنعتی و... بالاخره مدرن، پست مدرن و پسامدرن، فرم و سبک زندگی شهری، مدیریت و اقتصاد شهری را تحت‌تاثیر قرار داده‌اند و امروزه جهانی‌شدن نیز باعث دگرگونی فرهنگ، اقتصاد، ارتباط جوامع و... شده است. افزایش احساس شهروند جهانی یا جهان‌وطنی، جهانی‌شدن اقتصاد یا یکپارچگی اقتصادی در عصر حاضر، حاکی از تاثیر جهانی‌شدن بر شهرها می‌باشد. در اینجا این سوال مطرح است که جهانی‌شدن چه تاثیری در شهرها دارد؟ به‌عبارت‌دیگر، آیا شهرها تحت‌تاثیر جهانی‌شدن قرار گرفته‌اند؟ به نظر می‌رسد در فرایند جهانی‌شدن مهم‌ترین و پیشتازترین بخش، اقتصاد بوده است. این مسئله از آنجا ناشی می‌شود که روند جهانی‌شدن بیشترین تاثیرات خود را بر سرمایه‌گذاری‌ها و اقتصاد شهرهای جهان داشته است. جهانی‌شدن به‌ویژه از بعد اقتصادی آن موجب شده نوع، شرایط و سطح زندگی روزمره انسان‌ها بخصوص ساکنان شهرها به طور اساسی متحول شود. در این مقاله هدف بررسی تاثیر جهانی‌شدن بر جذب فرصت‌های سرمایه‌گذاری در سطح شهری و منطقه ای می‌باشد. روش تحقیق به صورت کتابخانه‌ای، یعنی مطالعه کتب، مقالات فارسی و لاتین است. لذا نخست سعی بر ارائه تحلیلی بر پدیده جهانی‌شدن و زمینه ها و خاستگاه‌های علمی آن می باشد. سپس با توجه به آغاز تقریبی روند جهانی شدن، تعریفی از شهر و شهرنشینی در دوران مدرن و سپس عصر اطلاعات ارائه می گردد و در نهایت نحوه تحول شهرها به سوی جهانی‌شدن و تغییرات ساختار فضایی و همچنین نقش شهر در ارائه عملکردهای جهانی مورد بررسی قرار می گیرد.نتایج به‌دست‌آمده در این مقاله نشان می‌دهد که فعالیت‌های اقتصادی شهرها با جذب فرصت‌های سرمایه‌گذاری تحت‌تاثیر جهانی‌شدن قرار گرفته است در ضمن برخی جهان شهرها در اثر فرایند جهانی‌شدن به کانون جذب سرمایه‌گذاری‌ها و فعالیت‌های اقتصادی و حتی سیاسی در جهان تبدیل شده‌اند.