راهکار های غیر قضایی حل و فصل دعاوی نفت و گاز؛ میانجی گری-داوری

صنعت نفت و گاز با توجه به شرایط و جایگاه ویژه اش و همچنین پیچیدگی های فنی، مدیریتی و حتی سیاسی حاکم بر آن، یکی از عرصه هایی است که محل بروز بسیاری از اختلافات حقوقی واقع شده. بصورت سنتی این اختلافات از طریق مراجعه به محاکم قضائی رفع می شد لکن با توجه به شرایط خاص این قرارداد ها و اهمیت عنصر زمان در حل این مسائل و لزوم حفظ روابط کاری اطراف قرارداد، روش های غیر قضائی نیز مورد توجه قرار گرفت. در گذر زمان ناکارآمدی مراجعه به این روش ها بصورت جداگانه و انفرادی روشن شد و استفاده از این روش ها بصورت ترکیبی مورد اقبال بازیگران این صنعت قرار گرفت. یکی از روشهای ترکیبی و یکپارچه حل و فصل اختلافات، میانجیگری- داوری است که از یک سو مزیت فرایند منعطف غیر قضایی و مذاکره محور میانجیگری و از سوی دیگر مزیت قطعیت روش داوری را در قالب یک فرایند واحد رسیدگی در بردارد. در این پژوهش، روش ترکیبی میانجیگری- داوری برای حل و فصل اختلافات در صنعت نفت و گاز مورد بررسی قرار گرفته است و مزایا و معایب هر کدام بصورت انفرادی و مشترک بیان شده. ماحصل پژوهش آن است که با وجود چالش های حقوقی و اجرایی این شیوه حل اختلاف، روش میانجیگری- داوری به لحاظ اقتصادی کاراتر بوده و به لحاظ مدیریتی نیز به دلیل انعطاف پذیری، کنترل بیشتری بر فرایند به طرفین اعطا می کند لکن نمیتوان به عنوان یک نسخه عام برای تمام دعاوی این حوزه آن را تجویز کرد و طرفین قرارداد، باید به تناسب نیاز های خود یکی از این شیوه های غیر قضائی را برگزینند