تاثیر باد بر تولید رواناب و هدررفت خاک ناشی از فرسایش بین‌شیاری

فرسایش خاک توسط آب یکی از دلایل اصلی تخریب زمین است. شناسایی مجموعه عوامل موثر در فرسایش خاک برای مهار آن ضروری است، ولی تاکنون به اثر باد بر قطرات باران در حال ریزش توجهی نشده است. ازاین‌رو، پژوهش حاضر باهدف بررسی تعامل باران و باد بر فرسایش بین‌شیاری در شرایط آزمایشگاهی در حوزه آبخیز کجور واقع در استان مازندران انجام‌شده است. به همین منظور از سه کرت آزمایشگاهی با ابعاد 5/0×1×6 متر در شیب حدود 30 درصد و شدت بارندگی تقریبی 50 میلی‌متر بر ساعت با دوام 30 دقیقه و دو سرعت باد مخالف شیب حدود سه و شش متر بر ثانیه استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین حجم رواناب در شرایط هوای آرام و سرعت‌های سه و شش متر بر ثانیه به ترتیب برابر 114/95، 123/89و 120/59لیتر بوده است. ضریب رواناب نیز به ترتیب برابر 108/33، 114/20و 111/27درصد بوده است. میانگین هدررفت خاک در شرایط هوای آرام و سرعت‌های سه و شش متر بر ثانیه به ترتیب برابر 1933/88، 2107/25و 2858/58گرم بر مترمربع بوده است. غلظت رسوب نیز به ترتیب برابر 142/20، 212/69و 410/13گرم بر لیتر بوده است. نتایج تایید نمود که باران متاثر از باد بر مولفه‌های فرسایش خاک و رواناب نقش قابل‌توجهی داشته است. نتایج پژوهش حاضر، تحلیل‌های مفیدی برای مدل‌سازی صحیح فرآیند فرسایش آبی در مناطق متاثر از باد قرار می‌دهد.