بررسی پایداری خاکدانه ها و برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در خندق‌های حوزه آبخیز قوری چای استان اردبیل

فرسایش آبی به ویژه فرسایش خندقی از مهمترین عوامل تخریب زمین در مناطق نیمه خشک به شمار می رود. و چون کشور ما در اقلیم نیمه خشک واقع شده به شدت در معرض فرسایش و تخریب قرار دارد. تحقیق حاضر در اراضی در معرض فرسایش حوزه آبخیز قوری چای استان اردبیل صورت پذیرفته است. به منظور نمونه برداری خاک از آبکندهای مورد بررسی از دو عمق 30-0 و 60-30 از سر خندق ها که نقاط فعال آنها می باشد، اقدام به نمونه برداری شد. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نمونه های خاک در محیط آزمایشگاهی و صحرایی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت، از میانگین وزنی قطر (mwd) و میانگین هندسی قطر (gmd) جهت بیان حساسیت خاکهای خندق ها به فرسایش استفاده شد. جهت بررسی روابط خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاکها با پایداری خاکدانه از رگرسیون چند متغیره و رگرسیون خطی ساده به روش گام به گام با نرم افزار آماری r و جهت مقایسه پارامترها و آزمون تفاوت ها از کای اسکوئر استفاده شد. پایداری خاکدانه در اراضی خندقی این منطقه پایین بوده و خاک منطقه دارای محدودیت شدید و بسیار شدید از نظر پایداری می باشد. با وجود ماده آلی قابل توجه که عامل مثبتی در پایداری خاکدانه ها است، نسبت جذب سدیم بالا و استفاده نا معقول از اراضی عامل ناپایداری خاکدانه ها تشخیص داده شد. مقادیر sar، om، و نسبت silt/(clay+sand) نیز در دو عمق متفاوت مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و مشخص شد که مقادیر sae و om دارای تغیرات معنی داری در اعماق مختلف و همچنین خندق های مختلف بود، اما مقادیر mwd تغییرات معنی داری را در اعماق و در بین خندق‌ها نشان نداد.