مدیریت ریسک سیل تحت سناریوهای تغییر کاربری اراضی/اقلیم با استفاده از شبکه بیزی در بازه شهری رودخانه ارازکوسه

سیل یکی از مخرب‌ترین رویدادهای طبیعی است که هر ساله جان انسان‌ها، شرایط اجتماعی-اقتصادی و منابع محیطی را به خطر می‌اندازد. هدف پژوهش حاضر برآورد ریسک سیل در رودخانه ارازکوسه و بررسی اثر گزینه‌های مدیریتی در کاهش ریسک سکونت‌گاه‌های شهری است. نقشه خطر با استفاده از هیدروگراف سیل شبیه‌سازی شده با مدل hec-hms تهیه شد. پهنه سیل متناظر در دوره‌بازگشت‌های مختلف با استفاده از مدل hec-ras شبیه‌سازی شد. پس از شناسایی عناصر در معرض خطر، آسیب‌پذیری آ‌ن‌ها بر اساس داده و اطلاعات مختلف بررسی شد. ریسک سیل برای شرایط فعلی و آینده (تغییر کاربری اراضی/اقلیم) به‌صورت تابعی از خطر، در معرض بودن و آسیب‌پذیری برآورد شد. نتایج نشان می‌دهد که در شرایط فعلی، 13/56 و 5/29 هکتار از مجموع مساحت کاربری‌های در معرض سیل به‌ترتیب در کلاس کم و متوسط ریسک قرار می‌گیرند. در شرایط آینده مجموع مساحت کاربری‌های اراضی در کلاس کم و متوسط ریسک سیل نیز به‌ترتیب برابر با 17/02 و 7/07 هکتار خواهد شد. اعمال گزینه‌های مدیریتی (ایجاد سیستم هشدار سیل، توزیع ریسک، بهبود ادارک سیل و حمکرانی ریسک) تحت سناریوهای تغییر ریسک سیل را کاهش می‌دهد. پژوهش حاضر نشان می‌دهد در مدیریت ریسک محور سیل، علاوه بر فرآیندهای محیطی توجه به مولفه‌های اجتماعی و اقتصادی در کاهش خسارت‌های سیل قابل توجه خواهد بود.