نقدی بر ، دستورالعمل طراحی، اجرا و نگهداری سازه های کنترل سیل و رسوب (بندهای اصلاحی) بر اساس ارزیابی عملکرد سازه های آبخیزداری (حوزه آبخیز پیشکوه- یزد)

امروزه ارزیابی و بازنگری در طراحی‌ها و اجرای پروژه‌ها از ارکان مهم برنامه‌ریزی و مدیریت پروژه محسوب می گردد. ارزیابی دستورالعمل‌ها و پروژه های اجراشده آبخیزداری نیز از بنیادی ترین مراحل بررسی اثربخشی آن ها در رابطه با دستیابی به اهداف موردنظر اجرایی و مدیریت منابع طبیعی می باشد. هدف تحقیق حاضر نقد و بررسی دستورالعمل طراحی، اجرا و نگهداری سازه های کنترل سیل و رسوب (بندهای اصلاحی) نشریه شماره 416 بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از ارزیابی پروژه های آبخیزداری حوزه آبخیز پیشکوه می باشد. به این منظور ابتدا تعداد، پراکنش سازه ها و سپس نحوه عملکرد آن ها در مقابل سیلاب هایی با دوره بازگشت مختلف بررسی شد. نتایج به دست آمده نشان داد به طور میانگین درصد احتمال شکست سازه ها در سیلاب هایی با دوره بازگشت 25، 50 و 100 به ترتیب بیش از 9، 14.5 و 21 درصد می باشد. بندهای خاکی با کمترین مقدار ریسک معادل صفر و گوراب‌ها و بندهای اصلاحی سنگی ملاتی با بیشترین میزان ریسک به ترتیب حدود 50 تا 11 درصد در مقابل سیلاب‌های با دوره بازگشت 50 ساله آسیب‌پذیر می باشند. بنابراین براساس رابطه پوآسون و با در نظر گرفتن عمرمفید، دوره بازگشت و ریسک قابل قبول، ضرورت بازنگری در دستورالعمل مذکور و طراحی‌های آبخیزداری پیشنهاد می‌گردد.