آنغوزه: گیاه دارویی ارزشمند جهت کشت در دیم‌زارهای کم بازده

مراتع نقش بسیار مهمی در پایداری اکوسیستم‌ها، تولید علوفه دامها و تامین بسیاری از نیازهای غذایی و دارویی دارند. محصولات فرعی مراتع از نظر اقتصادی و تامین نیازهای دارویی بهره برداران و بومیان هر منطقه اهمیت زیادی دارند. مدیریت نامطلوب مراتع و شرایط اکولوژیکی حاد از عوامل اصلی انقراض گونه های مهم محسوب می‌شوند. برداشت غیر علمی و غیراصولی از محصولات فرعی مراتع (کندل، آنغوزه، باریجه، سریش، ریواس و...) زمینه نابودی این گونه‌های باارزش را فراهم نموده است. برداشت از مراتع و رویشگاه‌ها نیز در بسیاری از موارد اقتصادی نیست بنابراین کشت زراعی محصولات ویژه با پتانسیل درآمدزایی بالا در مناطق روستایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا شاید بتوان با برداشت علمی و پایدار از آن‌ها ضمن حفظ و جلوگیری از نابودی گونه‌های مهم و با ارزش امکان کشت و تولید زراعی آن‌ها را نیز فراهم نمود. آنغوزه (ferula assa foetida) یکی از گیاهان و محصولات فرعی مهم و با ارزش مراتع کشور و بویژه خراسان است که جزء محصولات فرعی مجاز مشروط توسط روستائیان هر ساله در قالب طرحهای بهره برداری واگذار شده و با نظارت ادارات منابع طبیعی هر منطقه مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. صمغ حاصله از گیاه از نظر داروئی، صنعتی و صادراتی اهمیت فوق العاده دارد متاسفانه به دلیل برداشت سنتی و غیر علمی زمینه انقراض این گونه در گذشت زمان فراهم شده است به‌طوریکه هر ساله از سطح رویشگاه این گونه مهم کاسته می‌شود.