مدیریت خشک‌سالی براساس زیست‌پذیری حوزه‌ آبخیز

خشک‌سالی های متعدد در کشور ایران به ویژه در اقلیم‌های خشک و نیمه‌خشک باعث کاهش کیفیت زندگی جوامع محلی شده است. شمال استان سیستان و بلوچستان در حوزه‌آبخیز زابل که بیشترین مناطق مسکونی شهری و روستایی در آن وجود دارد خسارت در بخش کشاورزی و منابع طبیعی قابل توجه است. یکی از شاخص‌هایی که می تواند رفتار اجتماعی جوامع محلی حوزه‌آبخیز را بررسی کند شاخص زیست پذیری حوزه‌آبخیز است. نتایج نشان داد اثرات خشک سالی در هر منطقه با توجه به سرمایه موجود متفاوت است. پیش‌بینی سرمایه‌ها در سال 1402 نشان می دهد سرمایه اجتماعی در زابل تقویت می‌شود اما در مناطق دیگر اختلاف زیادی را ایجاد نمی کند. سرمایه انسانی در شهرستان نیمروز در غرب و شرق آن گسترش دارد و در قسمت‌های شمالی و مرکزی و جنوبی کمتر است. با وقوع خشک‌سالی در سال 1402 سرمایه انسانی این شهرستان به سمت شرق آن تجمع یافته و به شهر ادیمی مهاجرت بیشتری دارند. در سال 1402 سرمایه طبیعی نزدیک به 25 و بیشتر از 25 است. این در حالی است که پیش‌بینی می‌شود در سال 1403 در زهک و هامون این عدد بیش از 25 و در سایر شهرستان‌ها به زیر 25 برسد. با توجه به گسترش بهره‌برداری در واحد کوچک مانند دامپروری، گلخانه و افزایش کشت سبزیجات برگی در سال 1402 و 1403، سرمایه فیزیکی ارتقا می‌یابد. الگوی کشت تغییر کرده و تجهیزات، ادوات، مستحدثات متمرکز و تجمیع می‌شوند. این فرآیند از سال 1399 آغاز شده و ادامه دارد.