تحلیل مکانی حق آبه محیط زیستی استان گیلان 'رودخانه های منتهی به دریای خزر'

به دلیل ارتباط و تاثیر بخش‌های مختلف رودخانه، در برنامه‌ریزی‌ها و اجرای هرنوع سازه روی رودخانه باید حق‌آبه و میزان جریان محیط زیستی برای ادامه حیات جوامع و اکوسیستم‌های پایین دست نیز در نظر گرفته شود. جریان محیط زیستی یا نیاز آبی محیط زیستی در رودخانه‌ها در واقع بیان کننده میزان جریان مورد نیاز برای حفظ اکوسیستم آبی است. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع هدف از انجام این پژوهش، بررسی جریان محیط زیستی با استفاده از شاخص‌های مهم و متداول در رودخانه‌های واقع در حوضه‌های کشور است. در این پژوهش 16 حوضه با شرایط مورفومتری و کاربری متفاوت از استان گیلان انتخاب و سپس با استفاده از روش تنانت حق‌آبه محیط زیستی آن‌ها ارزیابی شد. به منظور بررسی تاثیر عوامل اقلیمی و انسانی بر جریان رودخان، کل دوره به دو بخش پایه (74-1346 که در آن اثرات یاد شده تاثیر معنی دار بر جریان رودخانه نداشتند) و دوره حاضر (97-1375 جریان رودخانه تحت تاثیر عوامل یاد شده قرار گرفته است) تقسیم و خروجی مدل در دوره حاضر نسبت به دوره پایه مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که در حوضه‌های کوهستانی نسبت به حوضه‌هایی که دارای توپوگرافی کوهستانی و دشتی بودند حق‌آبه محیط زیستی آن‌ها طی دوره حاضر بالای 90% مواقع رعایت شده است و درحوضه‌هایی که شامل کوهستان و دشت بودند طی دوره حاضر حق‌آبه محیط زیستی نسبت به دوره پایه در مواقع بیشتری رعایت نشده است. همچنین در یکی از حوضه‌ها که مرداب انزلی در آن واقع بود به دلیل حفاظت از این حوضه، حق‌آبه محیط زیست آن در دوره حاضر در تمام طول دوره حاضر یعنی 100% مواقع رعایت شده بود.