بررسی الگوهای مکانی بارش متاثر از پارامترهای زمینی و اقلیمی

بارش یکی از اصلی‌ترین پارامترهای جوی در مطالعات اقلیمی و برنامه‌ریزهای مدیریتی در حوزه‌های آبخیز می‌باشد. بررسی اثرات بلندمدت این پارامتر در تعیین الگوهای اقلیمی نقش بسزایی دارد. مطالعه حاضر باهدف تعیین پارامترهای زمینی و هوایی موثر بر بارش، از پنج تصویر بارش، تبخیر و تعرق، پوشش گیاهی، دمای سطح خاک و دمای هوا در بازه زمانی 20 سال (2001-2020) باقدرت تفکیک مکانی 1/0 همبستگی بین پارامترهای مذکور استخراج شد. نتایج نشان داد بین بارش و پوشش گیاهی همبستگی بالای 7/0 بود دارد به‌طوری‌که درصد مساحت این ضریب بین دو پارامتر تبخیر و تعرق و شاخص پوشش گیاهی با بارش، به ترتیب 48/32 و 33/18 درصد می‌باشد. از طرف دیگر در مناطقی که پوشش گیاهی وجود دارد به دلیل بالا بودن میزان تبخیر و تعرق میزان بارش بیش‌تر از سایر مناطق می‌باشد و این الگو در مناطق دشتی با پوشش درختی و گیاهی بالا بیش‌تر خود را نشان داده است. هم‌چنین در بخشی دیگر نتایج نشان داد بین دمای خاک و دمای هوا با بارش یک رابطه معکوس وجود دارد و در عرض‌های جغرافیای میانی به دلیل بالا بودن دمای هوا میزان همبستگی کاهش‌یافته است ولی در مناطقی که نزدیک به دریا بوده عکس این حالت مشاهده می‌شود و بین دما و بارش همبستگی مثبت وجود دارد که متاثر از سازوکار تبخیری و بالا رفتن رطوبت هوا می‌باشد. استفاده از داده‌های سنجشی و عدم نیاز به داده‌های ایستگاهی در مدیریت مناطق طبیعی که فاقد آمار و اطلاعات می‌باشد کمک شایانی به محققین و مدیران می‌کند.