مروری بر مطالعات اثر آتش بر رواناب، ویژگی‌های خاک‌دانه و فرسایش پاشمانی

آتش به عنوان یکی از رخدادهای مهّم و رایج در کلیه بوم‌سازگان‎های جنگلی، مرتعی و زراعی، علاوه بر تاثیر بر ویژگی‌های فیزیکی خاک، عموماً باعث ایجاد حالت آب‎گریزی در خاک و در نتیجه کاهش نفوذپذیری آب می‌شود. مجموعه این تغییرات می‌تواند بر رواناب، ویژگی‌های خاک‌دانه و فرسایش پاشمانی به عنوان اولین مرحله از فرسایش اثرگذار باشد. لذا در این پژوهش به مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه تاثیر آتش بر رواناب، پایداری خاک‌دانه و فرسایش پاشمانی پرداخته شده است. نتایج اغلب پژوهش‌های انجام شده نشان می‌دهد که با افزایش شدت تیمار آتش به طور کلی روند تغییرات پایداری خاک‌دانه و مولفه‌های پاشمان به‌ترتیب افزایشی و ‌کاهشی است. در واقع آتش‌سوزی‎های شدید کاهش میزان مواد آلی، تبخیر عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم و گوگرد، مرگ میکروب‎ها، فرسایش خاک و افزایش رواناب را در پی دارد که بسته به شدت آتش، میزان سوخت و رطوبت اولیه خاک متفاوت است. به‎طورکلی تخریب خاک‌دانه‌ها، پیامدهای سریع ولی طولانی مدتی بر کل بوم‌سازگان دارد.