شمول‌گرایی به مثابه بنیانی برای وحدت میان ادیان و مذاهب

تقسیم‌بندی رایج از رویکردهای تنوع ادیان به انحصارگرایی، شمول‌گرایی و کثرت‌گرایی، برای تبیین و حل مسائل ناظر به مقوله نجات شکل گرفته‌اند اما نهایتاً پیامدهای خاص خود را در بحث وحدت و همزیستی ادیان به دنبال داشته‌اند. بر این اساس دیدگاه انحصارگرایانه ظرفیت کمتری در نسبت با دو رویکرد دیگر برای همگرایی از خود نشان می‌دهد. در مقابل رویکرد کثرت گرایانه اگر چه در نگاه اول امکان همزیستی بیشتری را فراهم می‌آورد اما به جهت نوع نگاه خاصی که به مقوله حقانیت ادیان دارد چندان از ناحیه متدینی مورد استقبال قرار نمی‌گیرد. نهایتاً این نگاه شمول‌گرایانه است که هم می‌تواند با اقبلا دینداران روبرو شود و هم هدف ناظر به وحدت و همگرایی را تامین کند.