شاخص‌های بیداری اسلامی در شعر خلیل‌الله خلیلی

بیداری اسلامی جنبشی از هوش‌یاری و آگاهی اُمت اسلامی است که در اثر آن مسلمانان برای به‌دست‌آوردن عظمت و زمام امور سرزمینهای اسلامی به‌ پا ایستادند. مطالعۀ نقش خلیل‌الله خلیلی شاعر معاصر افغانستان در بیداری اسلامی و بررسی مولفه های این‌گونه بیداری در شعر او، نشان می دهد که خلیلی در احیایی اندیشه های دینی، ایجاد هم‌بسته‌گی، خودباوری و روحیۀ بازگشت مسلمانان به‌عظمت دیرین‌ شان، سهم بارز داشته است. هدف تحقیق حاضر معرفی خلیل‌الله خلیلی، نقش شعر او در بیداری جامعۀ اسلامی فارسیزبان و بررسی عمده ترین شاخص‌های بیداری اسلامی در اشعار اوست. در این تحقیق به این پرسش‌ها پاسخ داده شده که بیداری اسلامی چه شاخص هایی دارد و در شعر خلیل‌الله خلیلی این شاخص ها چه‌گونه بازتاب یافته اند؟ پژوهش حاضر با روی‌کرد تحلیلی - توصیفی صورت گرفته است، که در آن از منابع معتبر ادبی و نقد ادبی بهره جویی شده و نمونه هایی از اشعار خلیل‌الله خلیلی از دیوان او به‌عنوان شاهدِ بحث، شرح داده شده است. در اشعار خلیلی میتوان شاخص‌ها و نشانه های فراوانی از بیداری اسلامی یافت. از مهمترین شاخص های یادشده می‌توان به ‌فکر وحدت جهان اسلام، دعوت مسلمانان به‌ اتحاد، نکوهش انواع تفرقه، استعمارستیزی، دعوت به‌ برپایی فریضۀ جهاد، تقویت اعتماد بر خویشتن و خودباوری در میان مسلمانان، امید‌دادن به ‌آیندۀ درخشان، فراخوان بازگشت به‌ قرآن و پیام رهایی‌بخش آن، تجدید اندیشۀ ناب اسلامی و مبارزه با اوهام و خرافات ناشی از دورۀ انحطاط، اشاره کرد