ارزیابی سوگیری‌های رفتاری موثر بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران با فرایند سلسله مراتب تحلیل فازی

هدف پژوهش حاضر ارزیابی سوءگیری‌های رفتاری موثر بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران با فرایند سلسله مراتب تحلیلی فازی می‌باشد. این پژوهش از نظر گردآوری داده‌ها از نوع مطالعه موردی و از نظر روش، توصیفی- اکتشافی و ازنظر هدف، در گروه تحقیقات کاربردی قرار دارد. جامعه آماری این پژوهش کلیه مشتریان فعال شرکت کارگزاری بورس اوراق بهادار یاسوج (حدود 300 نفر) بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 168 نفر به دست آمد. روش نمونه‌گیریدر این پژوهش، گلوله برفی بوده و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه‌های دلفی و مقایسه زوجی است. برای تجزیه وتحلیل داده‌ها از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره مانند ahp فازی استفاده شد. داده‌های تحقیق با استفاده از نرم‌افزار super decision تجزیه و تحلیل شدند. اولویت‌بندی سوءگیری‌های رفتاری موثر بر تصمیمات سرمایه‌گذاران نشان داد که سوءگیری اعتماد بیش از حد با وزن 235/0 در رتبه اول قرار، سوءگیری بیزاری با وزن 0.168 در رتبه دوم و سوءگیری حسابداری ذهنی با وزن 0.149 در رتبه سوم قرار دارد. بایاس در دسترس بودن، با وزن 0.119 در رتبه چهارم، بایاس آژانس با وزن 0.108 در رتبه پنجم، سوءگیری پشیمانی با وزن 0.095 در رتبه ششم، بایاس لنگر با وزن 0.073 در رتبه هفتم و در نهایت، سوءگیری گله با وزن 0.054 در رتبه هشتم قرار دارد.

evaluation of behavioral biases affecting investors’ decision-makingby fuzzy analytic hierarchy process

the purpose of the present study is to evaluate behavioral biases affecting investors’ decision-making by fuzzy analytic hierarchy process. this research is a case study in terms of data collection and it is descriptive-explorative in methodology. regarding purpose, this study is classified in the group of applied research. the statistical population included all the active clients (around 300) of yasouj stock exchange firm. the sample size was calculated to be 168 by cochran formula. in this research, a snowball sampling method was used and data collection tools were delphi and pairwise comparison questionnaires. for data analysis, multi-criteria decision-making techniques such as fuzzy-ahp were used. the research data were analyzed by super decision software. prioritization of behavioral biases affecting investor’ decisions showed that overconfidence bias (0.235) is in the 1st level, aversion bias (0.168) is in the 2nd level, and mental accounting bias (0.149) is in the 3rd level. moreover, availability bias (0.119) is in the 4th level, agency bias (0/108) is in the 5th level, regret bias (0.095) is in the 6th level, anchoring bias (0.073) is in the 7th level and finally, herding bias (0.054) is in the 8th level.