عربستان سعودی؛ صورت‌ بندی آنتاگونیستی امر سیاسی و گسترش خشونت سیاسی در بستر خیزش‌ های مردمی خاورمیانه (2011 تا 2017)

عربستان سعودی یکی از مهم‌ترین دولت‌های ایدئولوژیک منطقه خاورمیانه است که فرقه وهابیت نقش زیادی در فرایند تشکیل و تداوم حیات سیاسی آن ایفا کرده است؛ به‌نحوی که به منزله‌ پایگاه و پناهگاه عمده‌ سلفی‌ها، همواره در تولید و بازتولید گونه‌ای از گفتمان جهادی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نقش اصلی را داشته است. پژوهش حاضر، درصدد پاسخ به این پرسش کلیدی است که «امر سیاسی» در گفتمان حکومتی عربستان سعودی چگونه صورت‌بندی شده است و این صورت‌بندی چه تاثیری بر رویکرد سیاست خارجی این کشور در منطقه (بین سال‌های2011 تا 2017) داشته است؟ فرضیه مورد آزمون پژوهش این است که «بر پایه گفتمان سیاسی حاکم بر رژیم عربستان سعودی (با دال مرکزی اسلام سنی وهابی)، خوانش عربستان سعودی از مفهوم امر سیاسی، آنتاگونیستی/ تخاصمی (بر پایه دوست/ دشمن) است و از این‌رو بازتولید این رویکرد در عرصه سیاست خارجی موجب گردید که این کشور، سیاست حذف «غیر» (از جمله جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلامی مورد حمایت این کشور) را در صدر اولویت‌های خود قرار دهد، این امر به‌نوبه خود به شکل‌گیری و تقویت گروه‌های تندروی سلفی جهادی و گسترش خشونت سیاسی در منطقه دامن زده است». برای آزمون و تبیین متغیرهای اصلی پژوهش، از مفهوم‌پردازی کارل اشمیت در خصوص امر سیاسی و روش تحلیل گفتمان لاکلائو و موف بهره گرفته شده است.