تحلیل هرمنوتیکی ارتباط زمینه سیاسی با اندیشه محقق کرکی در حکومت صفویه

هدف پژوهش حاضر تحلیل هرمنوتیکی ارتباط زمینه سیاسی با  اندیشه‌های محقق کرکی، در حکومت صفویه می‌باشد. در این راستا از روش هرمنوتیک اسکینر استفاده شده است. نتایج نشان داد که در نتیجه تلاش‌های صفویان، ساختار دینی همراه با ساختار سیاسی شکل گرفت. حضور علمی مهاجر شیعی به ‌ویژه محقق کرکی با نگارش متون فقهی و دینی از یک‌سو و تربیت شاگردان بسیار از سوی دیگر، توانست مسیر گذار به هنجار جدید را مهیاء و شرایط را برای گسترش آن فراهم آورد. برای پی ‌بردن به تغییرات ساختاری در این دوره و متناسب با آن دگرگونی‌هایی که در عرصه تغییر تفسیر متون دینی مورد توجه قرار گرفت، باید به هرمنوتیک رجوع کرد. در دوره صفویه شاهد تکوین و تغییر ایدئولوژی یا هنجار مرسوم هستیم. بنابراین، هنگامی که به متون دینی دوره صفوی ورود می‌کنیم، با واژگان جدیدی مواجه می‎شویم که از تغییر ایدئولوژی حکایت دارند. در واقع حکومت صفوی با روش‌های مختلف و سیاست‌های گوناگون و با تدبیر فقهای شیعه، تلاش کرد تا هنجار مرسوم زمانه را تغییر دهد. فقها با تلاش‌های فراوان در کنار حکومت صفوی توانستند فقه شیعه را از بدعت‌های زمانه مانند مسلک صوفیانه، تفکر رهبران مذهبی عثمانی و... حفظ کنند و زمینه حضور پررنگ مردم و علمای شیعه در مسائل مختلف کشور را فراهم نمایند.

hermeneutic analysis of the relationship between political background and the ideas of mohaqqeq karaki in the safavid government

the purpose of the present study is hermeneutic analysis of the relationship between political background and the ideas of mohaqqeq karaki in the safavid government. the findings showed that as a result of the safavid attempts, religious structure in line with political structure was formed. the scientific presence of shi’ite immigrants, especially mohaqqeq karaki, with writing jurisprudential and religious texts on the one hand, and educating many pupils on the other hand, could pave the transition ground to a new norm and its expansion. in order to find out the structural changes in that period and the relative transformations in the realm of exegesis of religious texts, we should refer to hermeneutics. in the safavid era, we witnessed the development and change of the conventional ideology or norm. therefore, when we refer to the religious texts of that era, we encounter some new terms which imply a change in ideology. in fact, the safavid government, by using different methods and policies and prudence of shi’ite jurists, attempted to change the conventional norms of that time. the jurists throughout their enormous attempts could keep the shi’ite jurisprudence (fiqh) away from innovations in religious matters back then such as sufism, ideology of ottoman religious leaders and … to pave the ground for the active participation of people and shi’ite scholars in different issues of the country.