ارتقای درون‌زایی اقتصاد در بستر مولفه‌های اقتصاد دانش‌بنیان در پهنه سرزمین ایران

درون‌زا ساختن واحدهای اقتصادی یکی از اهداف توسعه پایدار است که می‌تواند در مقابل بحران‌ها و تکانه‌های خارجی اقتصاد را باثبات نگه دارد. استفاده از ظرفیت دانش در اقتصاد و بسترسازی اقتصاد جهت تجاری‌سازی محصولات دانش‌بنیان در یک بستر رقابتی و خلاقانه به‌عنوان عامل مهم اثرگذار بر قدرت افزایی اقتصاد شناخته شده است و می‌تواند اقتصاد منطقه را به سطحی برساند که با اتکا به منابع داخلی، مخارج خود را تامین نماید. در این پژوهش آثار اقتصاد دانش‌بنیان بر درون‌زایی اقتصاد استان‌های ایران طی دوره زمانی 1390-1398 و با روش حداقل مربعات اصلاح شده پانلی از طریق برنامه ایویوز مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داده شده است. با استفاده از روش موریس و زیر شاخص‌های اقتصاد دانش‌بنیان شاخص ترکیبی ان محاسبه و بر اساس توان درامد مالیاتی استان‌ها شاخص درون‌زایی اقتصاد محاسبه شده است پس از انجام آزمون‌های کایو، لیمر و هاسمن جهت تعیین روابط بلندمدت، پانلی بودن مدل و تعیین اثرات ثابت و تصادفی بودن ضرایب، مدل برآورد شده است نتایج تحقیق نشان می‌دهد که با یک درصد افزایش در شاخص ترکیبی اقتصاد دانش‌بنیان درون‌زایی اقتصاد استان‌های ایران بهاندازه 0.44 درصد افزایش می‌دهد. افزایش در بهره‌وری نیروی کار و مخارج دولت درون‌زایی اقتصادی استان‌های ایران را افزایش می‌دهد هرچند افزایش نرخ تورم این روند را کاهش می‌دهد. همچنین مولفه‌های تشکیل دهنده اقتصاد دانش‌بنیان نیز نشان می‌دهد که با یک در صد افزایش در شاخص آموزش درون‌زایی اقتصادی به‌اندازه 0.2درصد افزایش می‌کند. با یک درصد افزایش شاخص اطلاعات، درون‌زایی اقتصادی به‌اندازه 0.55درصد افزایش می‌دهد و با یک درصد افزایش شاخص نوآوری، درون‌زایی اقتصادی به‌اندازه 0.091 درصد افزایش می‌یابد. بنابراین سیاست‌گذاران منطقه‌ای جهت ارتقای توان داخلی استان‌های مختلف کشور می‌بایست توجه بیشتری به مولفه‌های اقتصاد دانش‌بنیان از جمله ارتقای مشوق‌های اقتصادی، توسعه مهارت‌های آموزشی در مدارس و توسعه مراکز مهارتی به همراه افزایش بهره‌وری نیروی کار و تمرکززدایی مالی در مخارج از دولت مرکزی به استان‌ها را در دستور کار خود قرار دهند.

promoting the endogenization of the economy in the framework of the components of the knowledge-based economy in the provinces of iran

internalization of economic units is one of the goals of sustainable development, which can keep the economy stable against external crises and impulses. using the capacity of knowledge in the economy and creating a platform for the commercialization of knowledge-based products in a competitive and creative platform is known as an important factor affecting the strengthening of the economy and can bring the region’s economy to a level where it can support its expenses by relying on internal resources. . in this research, the effects of knowledge-based economics on the endogeneity of the economy of iran’s provinces during the period of 1390-1398 have been analyzed using the modified panel least squares method through the eviuse program. using the morris method and sub-indices of the knowledge-based economy, the combined index is calculated and based on the tax revenue power of the provinces, the economic endogeneity index has been calculated after carrying out kayo, limmer and hausman tests to determine the long-term relationships, the panel model and the determination of fixed and random effects. the coefficients of the model have been estimated. the results of the research show that with a one percent increase in the combined index of the knowledge-based economy, the endogeneity of the economy of iran’s provinces increases by 0.44 percent. an increase in labor productivity and government spending increases the economic endogeneity of iran’s provinces, although an increase in the inflation rate reduces this trend. also, the constituent components of the knowledge-based economy also show that with a one percent increase in the education index, the economic endogeneity increases by 0.2 percent. with a one percent increase in the information index, the economic endogeneity increases by 0.55 percent, and with a one percent increase in the innovation index, the economic endogeneity increases by 0.091 percent. therefore, in order to improve the internal capacity of different provinces of the country, regional policy makers should pay more attention to the components of the knowledge-based economy, including the promotion of economic incentives, the development of educational skills in schools and the development of skill centers along with increasing the productivity of the labor force and financial decentralization in spending from the central government to the provinces. set your agenda.